----- Forwarded
Message -----
From: Toan Trinh
Sent: Wednesday, October 14, 2020, 02:31:02 PM CDT
Subject: Re: Mỹ đã công phá vị thế “công xưởng thế
giới” của Trung Quốc như thế nào?
FYI;
Mỹ đã công phá vị thế “công xưởng thế giới”
của Trung Cộng như thế nào?
(lược dịch bài viết trên báo Nikkei
Asia.)
Kể từ khi Tổng thống Trump khởi động chiến tranh
thương mại và áp đặt thuế quan, kế hoạch “Made in
China 2025” của Trung Quốc trở thành cường quốc dẫn đầu về công nghệ, đã bị
chậm lại, với tổng kim ngạch xuất khẩu công nghệ giảm 40% vào năm ngoái và
nguy cơ phá sản kế hoạch này đang ngày càng hiện hữu.
|
Kể từ
năm ngoái, lệnh cấm bán các sản phẩm vi mạch và đình chỉ hỗ trợ kỹ thuật của
Mỹ đã khiến nhiều công ty công nghệ cao Trung Quốc bị tê liệt. (Ảnh:
Justin Sullivan) |
Vào một
buổi sáng nóng nực mùa hè ở Đài Loan, một nhóm các quan chức của Viện Hoa Kỳ đến
gặp các nhà quản lý hàng đầu của một hãng công nghệ lớn, là một đối tác quan trọng
với Apple. Câu hỏi được đặt ra rất nhanh sau khi họ ngồi xuống: "Tại sao các anh không di dời
thêm nhiều cơ sở sản xuất ra khỏi Trung Quốc? Tại sao việc di dời lại mất nhiều
thời gian thế?".
Nếu kế hoạch
"Made in China 2025" thành công, vị thế cường quốc số 1 thế giới
của Mỹ hiện nay sẽ có thể thuộc về Trung Quốc
Ngoại trưởng Mỹ Mike
Pompeo (ảnh: SCMP)
Tuy nhiên, thông điệp
được truyền đi thì rất rõ ràng, người này cho biết. Chính phủ Mỹ đã nhắm thẳng
vào công ty họ để cắt đứt nó khỏi mối liên hệ với đại lục.
Cùng với đó, các quan
chức Mỹ cũng gặp gỡ một số hãng sản xuất chip hàng đầu của Đài Loan. Đây là các
công ty có giao dịch với Huawei. Lễ tất nhiên, cuộc nói chuyện nhanh chóng biến
thành màn du thuyết để lôi kéo các công ty này về phe Mỹ, trong cuộc chiến công nghệ
đang nóng lên từng ngày giữa hai quốc gia.
"Họ ở đây để có
thể chắc chắn chúng tôi hiểu rõ về lệnh kiểm soát xuất khẩu của Mỹ, và cũng để
làm rõ lập trường của Mỹ đối với Huawei",một công ty chip tiết lộ. Những
gì đã được nói ra thực chất là một lời cảnh báo. Đối với những giám đốc
Đài Loan, những cuộc nói chuyện
như vậy chính là dấu
hiệu cho thấy chiến tranh công nghệ đang leo thang lên một nấc mới.
Người Mỹ muốn loại Trung
Quốc ra khỏi chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu (ảnh: Eric Chow, Nikkei)
Washington đã liên tục
đưa ra các chế tài ngày một khắt khe hơn để"siết thòng lọng" Huawei.
Bên cạnh đó, ngài Trump còn đưa ra một danh sách thực thể có thể gây tổn hại
tới lợi ích quốc gia Mỹ. Hiện đã có hơn 70 công ty và tổ chức không may mắn bị
liệt vào đây, phải chịu những chế tài đặc biệt trong giao dịch.
Theo Alex Capri, một
nhà nghiên cứu tại Hinrid Foundation, Singapore, "Mỹ nắm sức mạnh lớn về chuỗi cung ứng công nghệ
toàn cầu,ví dụ
trong lĩnh vực bán
dẫn, từ đó trấn áp tham vọng trỗi dậy của Trung Quốc".
Từ những gì mà Mỹ thể
hiện, các lãnh đạo Đài Loan hiểu rõ họ phải làm gì: chuyển các cơ sở ra
khỏi Trung Quốc, cắt đứt quan hệ với các khách hàng giống như Huawei và đứng về
phe Mỹ trong cuộc chiến.
Nếu không, họ sẽ phải đối mặt với tình cảnh có thể là tồi tệ nhất - trở thành
mục tiêu trừng phạt của Mỹ.
Cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung đang làm chấm dứt thời kỳ mà
Trung Quốc là công xưởng của thế giới, và Foxconn đang phải mở rộng hoạt động
sang các quốc gia khác, chủ tịch Young Liu của Foxconn cho biết.
Ông Liu cho biết,
ngoài khoản đầu tư vào bang Wisconsin hai năm trước, Foxconn đã tăng công suất
tại Mexico, Brazil, Đông Nam Á và Ấn Độ.
Foxconn có cơ sở lắp
ráp iPhone ở Ấn Độ, nơi họ sản xuất iPhone XR, mẫu điện thoại ra mắt vào
năm 2018 và gần đây đã bắt đầu sản xuất iPhone 11, mẫu hàng đầu được giới thiệu
vào tháng 9 năm ngoái.
Phá vỡ vị thế công
xưởng của thế giới
Công ty này đã chuyển
phần lớn nhà máy và hoạt động sản xuất ra khỏi Trung Quốc kể từ năm 2018, khi chính quyền Trump áp thuế trừng phạt đối với một số mặt hàng nhập khẩu
của Trung Quốc.
|
Foxconn đã chuyển phần lớn nhà máy
và hoạt động sản xuất ra khỏi Trung Quốc kể từ năm 2018. (Ảnh qua Nikkei
Asian Review) |
“Thế giới không còn bằng phẳng” Bonnie Tu, chủ tịch công
ty sản xuất xe đạp hàng đầu thế giới Giant nói. Và giờ đây họ đã sẵn sàng chuyển
các đơn đặt hàng khỏi Trung Quốc – nơi từ lâu được coi là công xưởng giá rẻ của
thế giới.
Nếu là hai năm trước,
ý tưởng phá vỡ chuỗi
cung ứng công nghệ cực
kỳ phức tạp, đã
hình thành ở Trung
Quốc trong suốt hai thập
kỷ qua, sẽ bị
xem là điên rồ, không tưởng.
Nhưng với áp lực từ chính quyền ngài Trump,
điều đó đang trở thành hiện thực.
Hàng loạt các công ty
như Apple và Google
đang thu hẹp quy
mô tại Trung Quốc, chuyển
tới Việt Nam, Ấn
Độ, Malaysia,Thái Lan.
Trung Quốc có thể
ra lò 200 triệu iPhone mỗi năm, một minh chứng về năng lực sản xuất (ảnh:
Internet)
Đài Loan chính là đầu
não để giải quyết câu hỏi này. Ở đây có TSMC,hãng đúc chip theo hợp đồng lớn
nhất thế giới, Foxconn, hãng gia công đồ điện tử theo hợp đồng lớn nhất thế
giới. Khách hàng của họ là hàng loạt công ty công nghệ hàng đầu của Mỹ gồm
Apple, Microsoft, Google, Amazon, Qualcomm, HP, Dell,..
. Và cũng là cả bên
phía Trung Quốc như Huawei, Lenovo, Xiaomi, Alibaba, Oppo,... Đó là lý do vì
sao Mỹ phải lôi kéo bằng được Đài Loan về phía mình.
Chủ tịch của hãng
Pegatron, một đối tác quan trọng khác của Apple ở Đài Loan, giãi bày: "Đây
quả là một khu vực đầy hỗn loạn.
Ngành công nghệ toàn
cầu trong nhiều thập kỷ qua, chưa bao giờ lại phải đau đầu dõi theo từng
biến động chính trị như lúc này".
Ước tính, 20% trong
tổng doanh thu Apple đến từ Trung Quốc, của Intel là hơn 20% và Qualcomm là
60%. Do vậy, không ít chọn đi nước đôi, cố gắng dĩ hòa vi quý để bảo toàn doanh
thu nhiều nhất có thể, Apple là một ví dụ.
Một mặt, họ ra sức
thúc giục các đối tác mở rộng sản xuất ra bên ngoài Trung Quốc, mặt khác lại
đầu tư nhiều hơn vào các công ty địa phương ở đây để giữ quan hệ với chính
quyền Bắc Kinh.
Tim Cook liên tục gặp
gỡ và đáp ứng, đàm phán với lãnh đạo cả hai bên, nhằm duy trì quyền kinh doanh
tại thị trường tỷ dân..
Bị lệ thuộc, Apple muốn
hòa hảo với cả chính phủ Trung Quốc lẫn Mỹ (ảnh: New York Times)
"Apple luôn vun
vén cho các đối tác Trung Quốc. Trước đây, nó giúp họ có thể mặc cả giá
mua tốt hơn khi ký hợp đồng cung ứng linh kiện.
Nhưng bây giờ, nó có ý
nghĩa giúp Apple đa dạng hóa những rủi ro về mặt chính trị", một người quen thuộc với vấn đề cho biết.
Foxconn,
trong khi vừa chuyển bớt cơ sở sản xuất ra ngoài Trung Quốc, vẫn một mực khẳng
định họ không hề nghiêng về bên nào. Chủ tịch của công ty nói với các nhà đầu
tư rằng họ luôn sẵn sàng phục vụ cả hai thị trường lớn cùng lúc, như đã có chuẩn
bị từ trước.
Nhưng đối với các công
ty trong ngành bán dẫn, lựa chọn của họ lại không được phong phú như vậy. Thực
tế, việc phát triển và sản xuất các con chip lệ thuộc lớn vào công nghệ Mỹ, chi
phối bởi các công ty kín tiếng như Applied Materials, Lam Research, KLA,
Synopsys, và Cadence Design Systems.
Khi Mỹ yêu cầu những
doanh nghiệp muốn giao dịch với Huawei phải xin được giấy phép, cho phép xuất
khẩu sản phẩm có chứa công nghệ Mỹ, ngay lập tức các công ty bán dẫn bị dồn vào
đường cùng.
Phần
mềm thiết kế chip của hãng Cadence Design Systems (ảnh: Electronics
Weekly)
"Nói chung, các hãng
công nghệ đa quốc gia chẳng ai lại muốn phải chọn phe giữa Mỹ và Trung Quốc, thế
nhưng họ vẫn phải chuẩn bị cho những tình huống xấu nhất có thể xảy ra"
- Chiu Shih-fang, một nhà phân tích chuỗi cung ứng công nghệ tại Viện Nghiên cứu
Kinh tế Đài Loan, nói với Nikkei.
Cho đến
nay, phản ứng của Trung Quốc vẫn rất bình lặng. Nhưng một số giám đốc công nghệ
chia sẻ rằng họ vẫn nhận được ngày một nhiều các yêu cầu gặp các quan chức
Trung Quốc. Bề ngoài chỉ là mời "uống trà", nhưng đằng sau thì họ muốn
đảm bảo các công ty này không có kế hoạch rời bỏ đại lục hay cắt giảm việc làm.
Thoát Trung
Đối với
ngành công nghệ, đây là dấu hiệu chấm dứt cho một thời kỳ. Trước đây, họ có thể
thiết kế sản phẩm ở phương Tây và giao cho phía Trung Quốc sản xuất. Nó giúp cắt
giảm chi phí, tối ưu hóa chất lượng và nhân lực, chuyên môn lẫn cơ sở hạ tầng,...
Bây giờ, ngành công nghiệp phải làm quen với hiện thực mới, như chủ nghĩa dân tộc
hay bảo hộ thương mại.. Tình trạng đổ vỡ và phi tập trung đang xảy ra ở chuỗi
cung ứng châu Á.
Đâu đó khoảng 2.000
doanh nghiệp Đài Loan, Nhật Bản và Hàn Quốc, gồm cả những hãng có vai trò quan
trọng, đều đã lên kế hoạch đa dạng sản xuất ra bên ngoài lãnh thổ Trung Quốc.
Đặc biệt các
công ty phục vụ cho khách hàng Mỹ như Apple, có thể
phải di dời
15-30% tổng công suất đến những vùng đất mới. Xu
hướng ngày càng
mạnh mẽ trong vài năm tới.
Chính phủ Nhật đã đưa
ra gói hỗ trợ 2 tỷ USD để khuyến khích các
doanh nghiệp
quay trở về nhà, bổ sung thêm một quỹ 23,5 tỷ yên
khác để dịch
chuyển tới Đông Nam Á. Gần 90 công ty Nhật đã
được thông qua
gói hỗ trợ vào tháng Bảy vừa rồi.
Trong khi hơn 1.600
công ty khác đã được tiếp nhận hỗ trợ từ quỹ.
Đài Loan cũng đang
tiến hành khuyến khích doanh nghiệp trong
nước quay trở về, gồm nhiều ưu đãi hấp dẫn.
các đơn vị lắp ráp
Foxconn và Wistron mở rộng hoạt động ở Ấn Độ,
đồng thời tích cực
thúc đẩy Pegatron xây thêm một nhà máy khác
vào mùa hè năm
nay.
Samsung đóng cửa các
nhà máy sản xuất smartphone, TV và màn
hình ở Trung Quốc
(ảnh: AP)
Samsung Electronics đã
đóng cửa hàng loạt các điểm sản xuất smartphone và TV ở Trung Quốc, thoái vốn ở
một liên doanh sản
xuất màn hình LCD. Sau
đó, công ty xoay trục sang Việt Nam và
Ấn Độ. Các hãng như
Google, Amazon, Facebook,... cũng dịch
chuyển những
trung tâm dữ liệu tới Đài Loan.
Mới hai năm
trước, toàn bộ những máy chủ này đều được đặt tại
Trung Quốc. Cũng chỉ
một năm trước, toàn bộ dòng tai nghe
AirPods vẫn còn
được sản xuất ở Trung Quốc.
Một nhà quản lý tại
Alpha Networks, công ty chuyên cung cấp router, switch, thiết bị mạng nói chung
của Đài Loan, nói với Nikkei:
"Từ năm ngoái khi
chúng tôi đàm phán với các khách đến từ Mỹ,
câu đầu tiên họ
hỏi là: ‘Liệu anh có chuẩn bị
sẵn một "lối thoát hiểm"
khỏi Trung Quốc hay
không? Đặc biệt với những sản
phẩm sẽ ứng
dụng vào hạ tầng mạng
di động không dây.'"
Tất nhiên, Alpha
Networks sau đó đã giảm bớt phụ thuộc vào
Trung Quốc. Xu hướng
chung, sản xuất tại Trung Quốc không
còn an toàn nữa và
chuỗi cung ứng sẽ phải đẩy mạnh những
dự án ở Đông Nam Á gần
đó.
Các công ty Mỹ giảm bớt phụ
thuộc vào Trung Quốc chỉ trong hai năm (ảnh: Nikkei)
Công cuộc di dời tốn kém
Trung Quốc đã tốn rất
nhiều công sức để có thể là công xưởng thế
giới như ngày nay. Các
chính sách của chính phủ đã giúp thành phố
Trịnh Châu của tỉnh Hà
Nam, vốn là một thành phố nông nghiệp hoang vắng, trở mình thành một trung tâm
sản xuất.
Nơi đây cho ra lò tới
một nửa số iPhone toàn cầu mỗi năm. Phía tây
Trung Quốc, thành phố
Trùng Khánh là một công xưởng laptop đúng
nghĩa. Nơi đây
từng làm ra tới 1/3 số laptop toàn cầu.
Trịnh Châu được mệnh danh
là "thủ phủ iPhone" ở Trung Quốc (ảnh: AP)
"Không nước nào thay thế hoàn toàn được Trung Quốc"
Tuy nhiên, nhiều nhà
cung ứng từ trước khi nổ ra cuộc chiến
Mỹ-Trung đã muốn
tìm một nơi nào đó ở Đông Nam Á để sản xuất.
Chủ yếu do bối cảnh
chi phí lao động tăng cao và thiếu hụt nhân
lực ở Trung
Quốc. Trong khoảng 4-5 năm trước, rất khó để họ gom
đủ số công nhân cần
thiết khi vào cao điểm sản xuất. Giá đất và
lương cũng nhích dần
qua từng năm, khiến ý định rời khỏi Trung
Quốc nhen nhóm
trong họ. Tuy vậy, mọi thứ chỉ
dừng lại ở khảo
sát và đánh
giá..
Phải đến khi tổng thống Mỹ mạnh tay với Trung
Quốc,mới
Di hoạt tất cả.
Hãng Inventec
chuyên sản xuất tai nghe AirPods và điện thoại
Xiaomi đã xây cơ
sở ở Malaysia. Wistron có hợp đồng sản
xuất laptop Acer
và iPhone cũng đặt thêm nhà máy ở
Philippines.
Chuỗi cung ứng mới ở
Đông Nam Á đang dần thành hình
Ambitious Man
Virus-free. www.avg.com |
__._,_.___