Matthew Trần:
- Vấn đề ni zễ zãi quyết quá mà. Bây chừ mà VC
cũng sợ luôn cã thằng Lào nữa thì chĩ còn cách chun xuống lỗ mà sống.
- Hãy cãnh cáo bọn Lào là sẽ đánh sụp
đập bằng một vài quã hoã tiễn không-địa (air-to ground missile) nếu chúng
vẫn tiếp tục xây đập ngăn trỡ lưu lượng sông Mekông. Thế thô
- Bọn VC nhát như káy
- MT
From: Quyet Nong <n
To: VN-Share-News <>
Sent: Monday, February 15, 2016 9:17 AM
Subject: 1 DĐKTTG Đập thủy điện tiếp tục được xây dựng trên sông Mekong bất chấp cảnh báo
Đập thủy điện tiếp tục
được xây dựng trên sông Mekong bất chấp cảnh báo
Gia Minh, PGĐ Ban
Việt Ngữ RFA
2016-01-26
2016-01-26
Các
nhà hoạt động Campuchia phản đối việc xây dựng Đập Don Sahong, ảnh minh họa
chụp ở Phnom Penh trước đây.
AFP
Họat
động xây dựng các đập trên dòng chính Mekong vẫn được triển khai tại các nước
trong lưu vực dù giới khoa học môi trường từng đưa ra cảnh báo về những tác
động bất lợi.
Lào khởi công
tiến đến đập thứ hai: Don Sahong
Trong
tuần đầu tháng giêng vừa qua, tờ Vientiane Times loan tin trong tháng tới cơ
quan chức này sẽ tiến hành khởi công đê quai ngăn nuớc, công trình mở đầu cho
việc xây dựng đậy Don Sahong. Đây là con đập thứ hai trên đất Lào sau đâp thủy
điện Xayaburi mà lâu nay giới chuyên gia môi truờng cũng như các nuớc trong khu
vực chưa đồng thuận; thậm chí còn phản ứng gay gắt nữa. Tuy nhiên thông tin cho
biết đến nay đập Xaxaburi xong đến 6o% rồi.
Vào
ngày 5 tháng giêng vừa qua thứ truởng bộ năng luợng và mỏ của Lào ông Viraphonh
Viravong, cùng với chính quyền địa phương chủ trì một buổi lễ theo nghi thức
Phật giáo tại làng Hua Sadam nhân dịp khởi công xây đê quai ngăn nước phục vụ
cho công tác xây dựng đập Don Sahong sắp tới.
Tại
buổi lễ, một lần nữa ông thứ truởng năng luợng và mỏ Viraphonh Viravong, người
luôn ủng hộ việc xây dựng đập thủy điện trên dòng chính Mekong của Lào, nhắc
lại thủy điện rất cần thiết cho sự phát triển của đất nước Triệu Voi.
Ông
này còn cho rằng cư dân địa phương, cả cư cư nước ngoài, các nhà khoa học và
giới chuyên gia đều ủng hộ cho các dự án thủy điện như thế của chính quyền Lào.
Theo
ông những người phản đối là do không có được những thông tin chính xác về các
dự án của Lào.
Lập
luận này của vị thứ truởng năng luợng và mỏ của Lào cũng tương tự như quan điểm
của nhưng cơ quan chức năng từng triển khai dự án thủy điện lớn.
Tác động
Bây giờ nó ảnh hưởng về nguồn sinh lợi: cá
trên khu vực Sông Tiền, Sông Hậu bây giờ là không còn. Họ tốn công đóng cọc,
đóng cây xuống sông, rồi rải thức ăn dụ cá vào, nhưng nay đâu còn cá nữa để mà
vào.
-TS Nguyễn Phong Phú
Theo
đánh giá được 39 nhà sinh thái thủy học hàng đầu thế giới đưa ra trong tạp chí
Science (Khoa học) thì đơn cử như Đập Tam Hiệp trên Sông Dương Tử của Trung
Quốc: các nhà lập dự án trị giá đến 20 tỷ đô la này lúc đầu tính toán rằng khi
hoàn tất vào năm 2012 nó sẽ cung ứng 10% điện năng cho nhu cầu của Hoa Lục. Thế
nhưng thực tế cho thấy đến lúc này nó chỉ cung ứng chưa đến 2%, tức chỉ chừng
1/5 theo kế họach đưa ra. Một con số cũng đuợc tiết lộ là cơ quan chức năng
Trung Quốc đang phải chi ra đến 26 tỷ đô la trong vòng 10 năm qua nhằm giảm
thiểu những tác động môi truờng bất lợi do xây đập gây nên.
Giới
chuyên gia cũng từng đưa ra cảnh báo những đập trên dòng chính Me kong chảy qua
địa phận Trung Quốc, và nay là những đập trên con sông này thuộc địa phận Lào
sẽ làm dòng chảy con sông bị thay đổi, luợng phù sa và cá giảm đi, đường đi của
cá vào mùa sinh đẻ bị chặn dẫn đến nguy cơ tuyệt chủng. Thế rồi việc phá rừng
để xây dựng đập và hồ chứa nước của công trình thủy điện cũng gây ra bao tác
hại cho môi truờng sống của cư dân bản địa, muông thú trong rừng…
Biển
Hồ tại Kampuchia, hồ tự nhiên lớn nhất tại khu vực Đông Nam Á, nơi mà vào mùa
mưa hằng năm nước về mở rộng diện tích mặt nước lên 4 lần so với mùa khô, tạo
nên vùng đất ngập nước tuyệt vời làm nơi sinh sản cho các loài cá cũng như bồi
đắp phù sa cho một vụ mùa lúa bội thu vào năm sau. Ngoài ra một khi nước rút từ
Biển Hồ ra lại Dòng Mekong thì cá từ đó cũng đi theo- một nguồn thủy sản dồi
dào cho cư dân sinh sống dọc theo sông.
Tuy
vậy chu kỳ đặc trưng bao đời đó đang bị đảo lộn bởi những con đập xây trên Sông
Mekong từ bên Trung Quốc xuống cho đến những nước trong khu vực.
Chuyên
gia địa chất- thủy điện Mark Goichot, ngưòi đang làm việc cho tổ chức bảo vệ
thiên nhiên WWF, nêu rõ rằng Biển Hồ là trái tim của Kampuchia. Ông này nhắc
lại đó là nơi sản sinh của hầu hết các lọai cá ở xứ này. Một khi nước về giảm
đi bởi những con đập ngăn lại thì cá không thể di cư ngược về thượng nguồn.
Nguồn cá ít đi tác động đến nguồn lương thực của hằng triệu người.
Theo
ước tính của giới chuyên môn nếu như 11 trên 12 con đập trên dòng chính sông
Mekong được xây dựng thì tổng lượng cá bị mất đi mỗi năm sẽ là từ 550 ngàn đến
800 ngàn tấn. Tổ chức Phi chính phủ chuyên bảo vệ môi truờng có tên
International Rivers (Các Dòng Sông Thế giới) thì hơn 100 loài cá trong khu vực
có thể đối diện nguy cơ tuyệt chủng.
Tiến
sĩ Nguyễn Phong Phú, một chuyên gia tại An Giang, nêu ra vài hiện tượng ghi
nhận được tại khu vực châu thổ Cửu Long của Việt Nam dưới tác động của ngày
càng nhiều đập thủy điện được xây trên dòng chính Sông Mekong:
“Bây giờ nó ảnh hưởng về nguồn sinh lợi: cá trên khu vực Sông
Tiền, Sông Hậu bây giờ là không còn. Muốn kiếm cá to hay làm ‘chài’; tức để
những cây me, cây dưới sông để cá lội vào trú ẩn trong đó, rồi mỗi tháng họ dở
chài một lần, bắt bằng lưới vây. Hoạt động này ở Đồng Tháp, An Giang trong
những năm trước còn nhiều nhưng năm nay cá không còn nên mô hình đó dần dần gần
như ‘tuyệt chủng’ luôn. Họ tốn công đóng cọc, đóng cây xuống sông, rồi rải thức
ăn dụ cá vào, nhưng nay đâu còn cá nữa để mà vào!”
Đập Tam Hiệp ở thành phố Nghi Xương, tỉnh Hồ
Bắc - Trung Quốc, ngày 28 tháng 5 năm 2011.
Một
tác động bất lợi của việc xây dựng các công trình thủy điện lớn dù đây từng
được cho là năng lượng sạch không thải khí làm ấm nóng bầu khí quyển làm cho
Trái Đất ấm nóng lên được giới khoa học nêu ra. Đó là các công trình thủy điện
lớn có phát ra một luợng khí CO2 lớn từ khối bê tông sử dụng để xây đập. Bên
cạnh đó là luợng khí methane khổng lồ phát ra từ những câu cối thối rửa duới
long hồ thủy điện và vùng đất bị ngập duới hồ.
Hơn
33 ngàn hồ thủy điện lớn có đăng ký trên toàn thế giới có thể phát ra đến chừng
4% tổng luợng phát thải các lọai khí gây hiệu ứng nhà kính làm biến đổi khí hậu
Trái Đất.
Một
bài viết trên tờ The Guardian của Anh đưa ra kết luận thế giới đúng khi đi tìm
các nguồn năng lượng sạch; tuy thế tác động ngoài ý muốn của việc chạy theo các
dự án đập thủy điện tại vùng nhiệt đới có thể sẽ nguy hiểm không khác gì biến
đổi khí hậu.
Giải pháp
Tờ
The Nation tại Thái Lan vào trung tuần tháng giêng vừa qua có bài viết của
chuyên gia Marc Goichot với kêu gọi sau khi thế giới đạt được thỏa thuận tại
Hội nghị Biến đổi Khí hậu Liên Hiệp Quốc ở COP- 21 tại Paris, nay là lúc mà các
nước trong lưu vực Tiểu Vùng Mekong phải tăng gấp đôi nổ lực bảo vệ vựa lúa của
khu vực Đông Nam Á.
Ông
này nhắc lại Ủy hội Sông Mekong mà theo ông đó là cơ chế tạo điều kiện cho việc
hợp tác cho phát triển bền vững giữa bốn nước Kampuchia, Lào, Thái Lan và Việt
Nam.
Vào
ngày 13 tháng giêng vừa qua, Ủy hội Sông Mekong tiến hành một phiên họp tại thủ
đô Phnom Penh của Kampuchia. Đại diện của bốn nước thảo luận những thách thức
mà vùng này đang đối mặt, dù rằng có những điều mà các bên vẫn chưa thống nhất
được với nhau vì quyền lợi riêng.
Trong
thế kỷ 21 này, Thỏa Thuận Mekong cần phải được hiệu chỉnh cho phù hợp. Ngoài ra
hiện đang có giải pháp theo Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật sử dụng các nguồn
nước quốc tế cho các mục đích phi giao thông-UNWC1997. Trong 4 quốc gia của Ủy
hội Sông Mekong đến nay mới chỉ có Việt Nam phê chuẩn công uớc này.
Liên
Hiệp Quốc thông qua công ước vào năm 1997, trong đó có đề ra những nguyên tắc
cơ bản và thực hành về luật nguồn nuớc quốc tế. Công ước được sọan thảo để đặc
biệt củng cố thêm cho những thỏa thuận đang hiện có.
Theo
chuyên gia Marc Goichot thì nếu như ba nước còn lại trong Ủy hội Sông Mekong
phê chuẩn UNWC thì căng thẳng về tình hình nguồn nuớc trong khu vực có khả năng
được giảm bớt do theo những chuẩn mực cao hơn mà công uớc đề ra các quốc gia
phê chuẩn có nghĩa vụ cân nhắc một cách rất cẩn trọng các dự án liên quan,
trong khi đó có thể xem xér những giải pháp năng lượng xanh thay thế.
Việc
Việt Nam phê chuẩn Công ước là khẳng định rõ lập trường của VN, để cho các đối
tác biết và tạo thêm sức mạnh của VN trên bình diện luật pháp quốc tế.
-TS Tô Văn Trường
-TS Tô Văn Trường
Tiến
sĩ Tô Văn Trường qua email cho biết về Công ước Liên Hiệp Quốc UNWC 1997 và vấn
đề liên quan thủy điện tại lưu vực Sông Mekong. Phần đọc trình bày của TS Tô
Văn Trường do Kính Hòa thực hiện:
“Theo tôi biết, Việt Nam là nước thứ 35 phê chuẩn Công ước UNWC.
Công ước đã chính thức có giá trị hiệu lực và trở thành nguồn luật quốc tế áp
dụng cho các nguồn nước quốc tế.
Ngay
từ khi Công ước còn đang ở dạng dự thảo, 4 nước hạ lưu sông Mekong (Campuchia,
Lào, Thái Lan và Việt Nam ) đã nghiên cứu, vận dụng nhiều quy định và đưa vào
Hiệp định Mekong (MRC) ký năm 1995 (Ví dụ quy định về "notification, prior
consultation...."). Do đó, tinh thần cơ bản của các quy định của Công ước
hoàn toàn có thể áp dụng trong lưu vực sông Mekong. Riêng về thủy điện trên
dòng chính Mekong, MRC đã có các bộ Thủ tục là các quy đinh rất cụ thể về khối
lượng nước và chất lượng nước mà các quốc gia thành viên phải tuân thủ.
Theo tôi biết Convention 1997 đối với Việt Nam là công ước thứ
35 được phê chuẩn và trở nên có hiệu lực. Theo luật, chỉ có hiệu lực với những
nước nào đã ký và phê chuẩn, còn với những nước ký mà chưa phê chuẩn thì việc
ràng buộc của Convention 1997 không rõ như Hiệp định Mekong, mặc dù Convention
1997 sẽ được dùng làm tài liệu tham khảo khi có mâu thuẫn hơn là Quy ước
Helsinki.
Do đó, việc Việt Nam phê chuẩn Công ước là khẳng định rõ lập
trường của VN, để cho các đối tác biết và tạo thêm sức mạnh của VN trên bình
diện luật pháp quốc tế.
Trong Mekong thì ngay từ khi thương lượng MRC 1995 vẫn viện dẫn
Convention UN và Helsinki rules, không ai phản đối việc viện dẫn, nhưng các bên
đều hiểu rõ tinh thần của Convention 1997 và không ai chống đối với tinh thần
đó trong khi muốn bảo vệ quyền lợi quốc gia của họ.
Do đó, việc áp dụng Convention 1997 vào các dự án Mekong cần
phải khôn khéo mà hướng MRC 1995 vào chỗ đồng thuận. Vì các nước khác chưa phê
chuẩn Convention 1997, MRC không thể trực tiếp qui hoạch các dự án Mekong theo
Convention 1997. Mọi quốc gia MRC đều hiểu rõ Hiệp định Mekong 1995 có thể giúp
các quốc gia MRC dung hòa lợi ích hợp tác của nhau. Convention 1997 có hiệu lực
đã tạo thêm sức mạnh tinh thần cho VN trong khi thương lượng với các nước MRC.
Nói tóm lại: Các nước chưa phê chuẩn công ước, thì họ sẽ dựa vào
lý do là chính phủ họ chưa chấp thuận thì các điều khoản của UNWC 1997 khác các
điều khoản của Hiệp định MRC 1995 chỉ có thể dùng để tham khảo chứ không ràng
buộc được việc tuân thủ.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng Campuchia, Lào và Thailand đã bỏ phiếu
thông qua Hiệp định MRC 1995, như vậy đã được coi là tán thành tinh thần của
Convention 1997 trong các quy định nêu tại Công ước.”
Theo
chuyên gia Mark Goichot thì cần phải có tầm nhìn rộng vượt khỏi những lợi ích
quốc gia hẹp hòi mà phải nhận thấy rằng chiến lược xây đập thủy điện trên sông
Mekong không phải là hướng phát triển đưa đất nước đến thịnh vuợng và bảo đản
tương lai ổn định cho 60 triệu ngưòi dân hiện sống dọc sông.
Tạp
chí Khoa học-Môi trường kỳ này tạm dừng tại đây. Gia Minh hẹn gặp lại quí vị trong
chương trình kỳ tới.
Gia Minh chào tạm biệt.
__._,_.___
Posted
by: <vneagle_1
No comments:
Post a Comment
Thanks for watching