Nga đang ở trong
ngõ cụt Syria, họ có thể sẽ chiến đấu đến khi nào giành thắng lợi, nhưng thêm
mất mát, hi sinh là thêm nhiều câu hỏi mà chính quyền phải đau đầu trả lời người
dân.
Đúng một năm trước, ngày 30/9, Nga
chính thức bắt đầu triển khai chiến dịch quân sự tại Syria theo yêu cầu của
chính phủ hợp pháp của nước này.
Căn cứ từ tuyên bố của thứ trưởng
Ngoại giao Nga, ông Mikhail Bogdanov, đưa ra vào ngày 26/9/2016, ban đầu dự
kiến chiến dịch chỉ kéo dài vài tháng, nhưng hiện giờ đã rõ rằng, Nga
"chưa thấy chân trời ở phía xa".
Trên thực tế, điều này đồng nghĩa
với việc khi xây dựng kế hoạch cho chiến dịch, Nga đã đánh giá không đúng các
đối thủ. Hoặc đánh giá quá cao các lực lượng của mình.
Về mặt chính thức, nhiệm vụ chính
trong chiến dịch quân sự của Nga là "ổn định chính quyền hợp pháp và thiết
lập những điều kiện để tìm kiếm sự nhượng bộ về chính trị" và chống chủ
nghĩa khủng bố đang tiến lại gần.
Về mặt phi chính thức, theo kết quả
điều tra ý kiến chuyên gia của tổ chức RISI thực hiện có sự tham gia của đại
diện Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng Nga:
"Những mục tiêu đầu tiên được
Moscow đặt ra khi triển khai chiến dịch - đó là ngăn chặn chủ nghĩa khủng bố
đang gia tăng trên lãnh thổ Nga, tiêu diệt IS như một lực lượng chính trị và
quân sự, cũng như bảo đảm vai trò của Nga như một bên quan trọng hàng đầu tại
Trung Đông".
Và nhiệm vụ "kiểm tra một cách
toàn diện khả năng chiến đấu và sẵn sàng chiến đấu của các lực lượng vũ trang
Nga" chỉ đứng ở vị trí cuối cùng.
Binh sĩ Nga.
Theo thông tin của hãng thông tấn
TASS (Nga), ban đầu trong thành phần của lực lượng vũ trang Nga gồm có 48 máy
bay và trực thăng cùng với các phương tiện yểm trợ. Về quân số, theo nhiều đánh
giá khác nhau, ước vào khoảng từ 3.000 đến 6.000 người.
Vào tháng 11/2015, lực lượng không
quân được tăng cường: thêm 4 chiếc tiêm kích Su-27SM3 và 8 chiếc Su-34 bổ sung
vào nhóm các máy bay ném bom Su-24 và Su-34, máy bay cường kích Su-25SM, máy
bay tiêm kích Su-30SM hiện có.
Đồng thời, các cuộc không kích được
thực hiện với sự trợ giúp của lực lượng không quân chiến lược – các máy bay
Tu-95MS, Tu-160 và Tu-22M3 có sử dụng cả tên lửa hành trình X-101 và X-555.
Sau sự kiện máy bay Su-24 của Nga
bị Không quân Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ, tiểu đoàn tên lửa phòng không S-400 đã được
điều tới sân bay Hmeimim, khiến cho không chỉ lực lượng không quân Thổ Nhĩ Kỳ
bị kiềm chế mà hoàn toàn phong toả khả năng của phương Tây tổ chức các vùng cấm
bay tại phía bắc và phía nam Syria.
Vào tháng 3/2016, Nga chính thức
thông báo về việc rút một phần các đơn vị khỏi Syria, tuy nhiên thay vào đó lực
lượng không quân được tăng cường. Sau đó số binh lính Nga thiệt mạng cả trên
không lẫn trên bộ bắt đầu có dấu hiệu gia tăng.
Chính thức có 400 binh lính Nga hy
sinh tại Syria. Thiệt hại về khí tài – 3 chiếc Su-24 và 5 trực thăng gồm Mi-8,
Mi-8AMTSh, Mi-28 và Mi-35M. Không thể không nhắc tới sự kiện chiếc máy bay chở
khách của hãng hàng không Nga "Kogalymavia" gặp nạn vào tháng 10/2015
khiến 224 người thiệt mạng.
Theo thông tin của hãng thông tấn
RIA Novosti, tính đến ngày 28/9/2016, lực lượng không quân Nga đã thực hiện hơn
10 nghìn lần cất cánh, tiêu diệt hơn 30 nghìn cơ sở của phiến quân, số lượng
những khu dân cư được giải phóng tăng lên đến 685.
Su-34 của Không quân Nga oanh kích
các mục tiêu ở Syria.
Đến tháng 3/2016 đã có hơn 4,9
nghìn phần tử khủng bố IS và các tổ chức vũ trang khác bị tiêu diệt, trong đó
có gần 2 nghìn đối tượng là người gốc Nga, bao gồm 17 chỉ huy người Chechnya.
Tuy nhiên, dù Bộ Tổng tham mưu đã
công bố những kết quả mà Nga đạt được, nhưng cuộc chiến này chưa có nhiều tiến
triển.
Trong vòng 1 năm qua, Moscow thực
sự đã củng cố được vị thế của Bashar Assad và đẩy lùi phe đối lập ra khỏi
Damask, nhưng một phương án giải quyết cuộc xung đột này bằng chính trị hay
cuộc chuyển giao chính phủ vẫn chưa được đề cập tới.
Theo đại tá về hưu Mikhail
Khodarenok, cựu trưởng nhóm Cục tác chiến số 1 Bộ Tổng tham mưu các lực lượng
vũ trang Nga:
"Với thành phần lực lượng và
phương tiện hiện có trong tay của tư lệnh quân đội Nga tại Syria, thì không thể
giải quyết được bất cứ nhiệm vụ mang tính chiến lược nào: Không thể đập tan
phiến quân, cũng không thể thiết lập các điều kiện để các bên khác chấp thuận
giải quyết cuộc xung đột.
Vì thế, không có bất cứ phương án
giải quyết vấn đề bằng con đường chính trị nào được xem xét".
Trong thời gian gần đây, vì thoả
thuận Nga-Mỹ bị cắt đứt, nên các hành động quân sự ngày càng gia tăng mạnh. Hôm
24/9, trên bầu trời Latakia dường như lại xuất hiện các máy bay cường kích
Su-25 từng được rút khỏi căn cứ Hmeimim vào tháng 3.
Trong cuộc xung đột tại Syria, kể
cả không có lệnh ngừng bắn, cũng khó có thể đạt được những mục tiêu quân sự đặt
ra bởi vì chiến tranh ở đây mang tính bùng phát, những phần tử cực đoan tăng
cường trà trộn với thường dân trong các khu dân cư, còn lý tưởng Salafi ăn sâu
bám rễ trong dân.
Được biết rằng chiến dịch quân sự
của Nga tại Syria sẽ kéo dài tối thiểu đến tháng 1/2017 – chính khi đó chiếc
tàu sân bay Đô đốc Kuznetzov, lực lượng không quân, mà theo thông tin của
truyền thông sẽ tham gia vào các cuộc không kích phe đối lập trong tháng 11
này, sẽ dừng hoạt động triển khai chiến đấu.
"Các hành động của lực lượng
vũ trang Nga có thể đánh giá ở mức không tốt, còn về mặt chính trị và tương lai
sự can dự của Nga tại đây là vô cùng khó khăn nhận định – vẫn không hiểu được
ban lãnh đạo nhà nước đặt ra cho mình những mục tiêu gì.
Tên lửa phòng không S-400 Nga triển
khai tại Syria.
Những gì họ từng tuyên bố chính
thức sẽ là các mục tiêu hợp lý", phó giám đốc Viện Nghiên cứu chính trị và
quân sự (Nga), ông Alexandr Khramchikhin nói.
Ông cũng cho rằng, việc áp chế các
nhóm vũ trang cực đoan người Sunni và cả những đối thủ của Assad nói chung là
mục tiêu của Nga. Theo ông, một số nhóm, có lẽ, Nga chẳng nên bận tâm, nhưng
phương án duy nhất có thể chấp nhận được – đó là khôi phục quyền kiểm soát của
Assad trên toàn bộ lãnh thổ Syria.
Nếu không, Nga sẽ phải chiến đấu
liên miên mà không có hồi kết. Mục tiêu này vẫn chưa đạt được, và đương nhiên,
đã không thể đạt được với những nguồn lực hạn chế của Nga hiện nay tại Syria.
Nhưng hoàn toàn có thể đặt ra một mục tiêu ngớ ngẩn – làm lành với phương Tây
thông qua Syria – điều mà chắc chắn không thể xảy ra.
Quân đội Syria trong những năm
chiến tranh ngày càng mất đi khả năng chiến đấu. Họ chỉ có thể chiến đấu dựa
trên sự trợ giúp của các đơn vị đặc nhiệm Iran, "Hezbollah" - các
nhóm vũ trang Iran và Afganistan,….
Và từ giờ, khi đã trở thành người bảo
trợ cho Damask, Nga sẽ phải nhận trách nhiệm bảo toàn lãnh thổ do Assad kiểm
soát. Chính bởi vậy, Nga không chỉ không thể rút khỏi Syria, mà còn cần phải
tăng cường sự hiện diện của mình.
Lần rút quân vào tháng 3, về bản
chất, là lần tập hợp lại lực lượng mà nó khiến cho bính lính Nga hi sinh nhiều
hơn. Có thể thấy rõ rằng, Syria đang ngày càng níu chân Nga nhiều hơn.
Ngoài ra, các căn cứ quân sự không
thể tự mình tồn tại: theo kinh nghiệm của Liên Xô và Mỹ, sự hiện diện quân sự
phải kèm theo những khoản đầu tư lớn vào kinh tế của các nước có đặt những căn
cứ đó. Nhưng Nga có đủ lực để làm được điều đó hay không?
Một điểm tích cực - đó là nhóm quốc
tế hỗ trợ Syria mà trong khuôn khổ của nhóm này Nga và Mỹ đang tiến hành đối
thoại. Một trong những mục tiêu rõ nét của chiến dịch quân sự tại Syria mà Nga
đã đạt được – đó là hợp tác với phương Tây để giải quyết những vấn đề khác trên
thế giới.
Có thời điểm, tưởng chừng như điều
này đã mang lại thành công. Nhưng nếu tiếp tục công khai ủng hộ Assad mà không
chuyển sang vị thế của người điều phối cuộc xung đột Syria (không ủng hộ bên
nào), thì Nga có thể không quay trở lại được khi mọi mối quan hệ bị cắt đứt.
Nhân tiện, vì những lợi ích của
Damask và Tehran mà Nga phải từ chối đối thoại với phương Tây và phải quyết
định mọi vấn đề bằng còn đường quân sự. Đối với Syria và Iran – họ đã đạt được
thành công, còn đối với Moscow thì không.
Hơn nữa, Nga không có được quyền
kiểm soát đối với chế độ Syria giống như Iran đang nắm. Mà nếu như Nga cắt đứt
sợi chỉ liên kết với phương Tây, thì Nga sẽ phải bỏ toàn bộ công sức để khôi
phục lại hạ tầng của Syria mà ước tính vào khoảng hàng nghìn tỷ USD.
Nga lấy tiền ở đâu ra? Iran cũng
đang gặp phải nhiều vấn đề về kinh tế. Theo quan điểm của ông Isaev, Nga đã đến
thời điểm cần phải xác định rõ các ưu tiên của mình và xây dựng một chiến lược
dài hạn.
Nga tự tuyên bố mình là người bảo
trợ cho chế độ Assad, và Nga không thể bỏ chế độ này, nhất là khi trên truyền
hình chỉ tuyên truyền về "những thành công vang dội" của Nga tại
Syria. Nhưng dù ai có nói gì đi chăng nữa, thì đối với Nga, cuộc chiến này càng
trở nên tốn kém.
Phần lớn hàng tiếp viện được vận
chuyển bằng đường không vì bằng đường biển mất nhiều thời gian. Chỉ tiếp viện
cho lực lượng vũ trang tại Afganistan của Quân khu Trung Á đã mất rất nhiều
nguồn lực, cho nên việc tiếp viện cho nhu cầu của quân đội Syria hiện nay bằng
đường không đắt như vàng.
Nói chung, hiện giờ một vấn đề đặt
ra trước Moscow – tiếp tục làm gì? Phủi tay? Hay tiếp tục trợ giúp? Logic diễn
biến các cuộc xung đột cục bộ tại Algeria, Đông Dương, Afganistan nói lên rằng,
rủi ro bị kéo vào những tình huống này rất lớn.
Về bản chất, hiện nay vấn đề không
chỉ nằm ở quan điểm của Damask và Tehran. Assad chưa sẵn sàng hợp tác với người
Kurd, đối với ông ta tất cả những nhóm vũ trang cực đoan nước ngoài là phe đối
lập mà không thể đàm phán được.
Nga chỉ có thể giải quyết vấn đề
Syria thông qua đàm phán với Mỹ, Châu Âu, Ả Rập Xê Út, Qatar,… Liên minh với
Iran, phe phản đối sự hiện diện tăng cường của Nga trong khu vực, không giúp
Nga tiến xa.
Hiện giờ, Nga đang ở trong một ngõ
cụt ,sa lầy. Có thể sẽ chiến đấu đến bao giờ khi giành được thắng lợi,
nhưng thêm một binh sĩ ,sĩ quan hi sinh, thêm nhiều câu hỏi chính quyền Putin
sẽ phải trả lời trước người dân Nga .
__._,_.___
No comments:
Post a Comment
Thanks for watching