...Thực sự, cũng như
tiếng Nhật và tiếng Triều Tiên, tiếng Việt không có liên hệ thân tộc với tiếng
Trung Hoa” (trang 2).
ĐIỂM SÁCH VIETNAMESE / TIẾNG VIỆT
KHÔNG SON PHẤN* (NGUYỄN ĐÌNH HÒA)
ĐÀM TRUNG PHÁP
PROFESSOR OF LINGUISTICS EMERITUS
TEXAS WOMAN’S UNIVERSITY
Được soạn thảo nghiêm túc và tôi luyện kỹ càng trong nhiều thập
niên giảng dạy ngôn ngữ Việt tại các đại học Mỹ (khởi thủy tại Columbia vào năm
1953 và kết thúc tại Southern Illinois vào năm 1990), VIETNAMESE / TIẾNG
VIỆT KHÔNG SON PHẤN của Giáo sư Nguyễn Đình-Hòa là một cuốn sách giáo khoa
thượng đẳng Với 11 chương sắp xếp theo thứ tự rành mạch, hai phụ bản, một thư
tịch liệt kê 210 nguồn khảo cứu của các tác giả khắp năm châu viết về tiếng
Việt, và một “index” hơn 13 trang, cuốn sách là một đóng góp uyên bác hiếm quý
cho thế giới bên ngoài muốn tìm hiểu về cấu trúc tiếng Việt. Bằng một lối viết
trong sáng vui tươi và với những thí dụ đầy tình tự dân tộc, tác giả đã miêu tả
những nét chính yếu và đặc thù của âm pháp (phonology), từ pháp (morphology) và
cú pháp (syntax) tiếng Việt qua các nguyên lý của khoa ngôn ngữ học hiện đại.
Trong lời tựa, tác giả cho biết ông giữ lập trường “bảo thủ”
(conservative) của trường phái “miêu tả” (descriptive school) khi soạn thảo
cuốn sách, nhưng người viết thấy cần phải nói thêm rằng khảo hướng của ông cũng
rõ nét “chiết trung” (eclectic). Khảo hướng chiết trung rất lành mạnh và cần
thiết để duy trì được một cái nhìn quân bình trong bộ môn ngôn ngữ học.
Thật vậy, tác giả đã miêu tả cấu trúc của “tiếng Việt không son
phấn” qua các bình diện “lịch sử” (historical), “công năng” (functional), “so
sánh” (comparative), “tương phản” (contrastive), “pháp vị” (tagmemic), “ngữ
dụng” (pragmatic), “biến tạo” (transformational), và “đại đồng” (universal).
Kiến thức chuyên môn quảng bác cũng như kinh nghiệm thâm sâu về giảng dạy ngôn
ngữ đã giúp tác giả thành công trong nỗ lực áp dụng khảo hướng chiết trung khi
soạn thảo cuốn sách giáo khoa này, để giúp cho người đọc có được một cái nhìn
quân bình về cấu trúc tổng thể tiếng Việt. Có hai điểm son nữa của cuốn sách có
tính cách sư phạm, mà người sử dụng sẽ trân quý, cần được nêu ra: (1) Nội dung
cuốn sách được trình bầy một cách “giáo khoa”, có nghĩa là theo một dàn bài lớp
lang, chặt chẽ, dễ theo dõi cho người đọc; (2) Vì cuốn sách nhắm vào người
ngoại quốc chưa giỏi tiếng Việt, các câu thí dụ bằng tiếng Việt đều được chuyển
sang tiếng Anh từng chữ tương đương một, rồi mới dịch sang tiếng Anh.
Chẳng hạn
câu “Xe đạp của tôi phanh không ăn” được chuyển từng chữ một thành “Bike of me
– brakes no eat” và dịch thành “My bicycle has brakes that don’t work” (trang
220). Điều này giúp người ngoại quốc hiểu nghĩa các từ tương ứng trong
hai ngôn ngữ, đồng thời thấy được sự khác biệt khá ngoạn mục về vị trí các từ
trong câu (word order) giữa cú pháp tiếng Việt (một ngôn ngữ đơn lập) và cú
pháp tiếng Anh (một ngôn ngữ biến cách). Và cũng vì nhiều độc giả cuốn sách
không phải là những chuyên viên ngữ học, người viết chỉ tiếc là cuốn sách đã
không có một danh sách (glossary) liệt kê và định nghĩa những từ chuyên môn về
ngữ học được dùng trong cuốn sách, mặc dù tác giả đã cố gắng giải thích một số
từ này rất cặn kẽ trong sách, như “âm vị” (phoneme) ở trang 12, “tiếp tố”
(affixation) ở trang 59, vân vân. Trong những đoạn kế tiếp dưới đây, người viết
sẽ nêu lên một vài nét chính yếu đáng lưu ý trong nội dung từng chương của cuốn
sách giáo khoa này.
Chương 1, qua bình diện lịch sử và so sánh, đưa ra một cái nhìn
khái quát về con số và nơi cư ngụ hiện tại những người nói tiếng Việt trên thế
giới, mối quan hệ thân tộc của tiếng Việt với nhóm Môn-Khmer, các giai đoạn
phát triển tiếng Việt (từ Tiền Việt đến Việt hiện đại), các phương ngữ, và các
hệ thống chữ viết (Nho, Nôm, Quốc ngữ). Để chặn đứng cái ý nghĩ vội vàng và sai lầm cho
rằng “tiếng Việt là do tiếng Trung Hoa mà ra” hoặc “tiếng Việt là một phương
ngữ (dialect) của tiếng Trung Hoa”, tác giả khẳng định “Việt Nam chỉ bị ảnh
hưởng văn hóa Trung Hoa mà thôi, cũng như Nhật Bản và Triều Tiên mắc nợ một số
khía cạnh văn hóa Trung Hoa. Thực sự, cũng như tiếng Nhật và tiếng Triều Tiên,
tiếng Việt không có liên hệ thân tộc với tiếng Trung Hoa” (trang 2).
Trong chương 2, tác giả đã mổ xẻ hệ thống âm thanh tiếng Việt (phụ
âm, nguyên âm, thanh điệu, nhấn, ngữ điệu, cấu trúc âm tiết) theo tinh thần
miêu tả và khoa học mà ngữ học gia người Mỹ Leonard Bloomfield đã khởi xướng
qua cuốn sách LANGUAGE (1933), nay đã trở thành một tác phẩm kinh điển
trong khoa ngôn ngữ học. Đáng lưu ý là bảng liệt kê 22 âm vị tử âm (consonant
phonemes) dùng trong mọi phương ngữ Việt Nam – bằng ký hiệu như /b-/, /f-/,
/z-/, vân vân – có thể đứng đầu các âm tiết, cùng với những chữ cái trong mẫu
tự Việt được dùng để biểu hiện những âm vị này. Thí dụ, âm vị /k-/ thường được
biểu hiện bằng những chữ cái c-, k-, q- (con cá, cái kim, quả cam) (trang 20).
Biểu đồ của 6 thanh điệu (trang 20) cho người đọc thấy rõ độ cao thấp cùng với
đường uốn lượn của từng thanh điệu. Tác giả cũng đưa ra những nét đặc thù của
tiếng Việt như một ngôn ngữ đơn lập (isolating language): các từ trong tiếng Việt
không biến dạng, và các quan hệ ngữ pháp được biểu hiện trước tiên bằng trật tự
của các từ trong một chuỗi lời nói. Đặc thù không biến dạng này của tiếng Việt
được cho tương phản với sự biến dạng của động từ (drink, drinks, drank,
drinking) và danh từ (dog, dogs) trong tiếng Anh, một ngôn ngữ biến cách (inflectional
language).
Vì mỗi âm tiết tiếng Việt là một thực thể trọn vẹn thường gọi nôm na
là “tiếng”, ta cần biết cách cấu tạo nội bộ của nó. Theo tác giả, mỗi âm tiết
có 3 phần: một phụ âm đầu (onset), một vần (rhyme) theo sau đó, và một trong 6
thanh điệu (tones), chẳng hạn âm tiết “cám” có phụ âm đầu là /k-/, vần là
/-am/, và thanh điệu là /dấu sắc/. Bàn về việc hoán chuyển vị trí các từ và
thanh điệu như một cách chơi chữ, tác giả đưa ra một so sánh thú vị giữa cách
“nói lái” của người Việt (như chửa hoang = hoảng chưa) với hiện tượng “spoonerism”
trong tiếng Anh (a dear old queen = a queer old dean). Trong một ngôn ngữ sử
dụng thanh điệu (tone language) như tiếng Việt, ít ai để ý xem nó có “độ nhấn”
(stress) và “ngữ điệu” (intonation) như trong một ngôn ngữ sử dụng ngữ điệu
(intonation language, như tiếng Anh chẳng hạn) hay không, nhưng trong chương
này tác giả đã tán đồng ý kiến của Laurence Thompson khi ông này phân biệt tới
4 mô hình ngữ điệu trong tiếng Việt: (a) giảm dần / diminuendo, (b) phai
lạt đi / morendo, (c) duy trì / sostenuto, và (d) tăng dần / crescendo. Mô hình
ngữ điệu loại (a) được thấy trong câu “Cô ấy không đi đâu cả”, loại (b) được
thấy trong câu “Cô ấy đi đâu?”, loại (c) được thấy trong câu “Cô đi chưa?”, và
loại (d) được thấy trong câu “Cô ấy có đi đâu!” (trang 31-33).
Chương 3 và 4 miêu tả từ pháp hoặc ngữ thái học (morphology), tức
là bộ môn nghiên cứu về hình thái tiếng Việt để có thể nhận diện và miêu tả
hình dạng và cấu trúc của đơn vị mệnh danh là “từ” (tương đương với “word”
trong tiếng Anh hoặc “mot” trong tiếng Pháp). Các tiết mục chính trong hai
chương này gồm có: khái niệm từ trong tiếng Việt, từ đơn âm tiết và từ đa âm
tiết, thực từ và hư từ, từ Hán-Việt, từ đơn, từ lắp láy, tiếp tố (tiền tố và
hậu tố), từ ghép, những từ gốc Hán, khái niệm từ tố. Vì ai cũng thấy những từ đơn
âm tiết (monosyllabic) chiếm một số rất lớn trong từ vựng tiếng Việt, người ta
thường cho rằng tiếng Việt là một ngôn ngữ đơn âm tiết. Thực ra, tiếng Việt hiện
đại có khuynh hướng rõ ràng nghiêng về phía song âm tiết (disyllabic), như các
từ: quần áo, mặt trời, nhà tranh, vách đất, đi đứng, giám đốc, và cũng có một
số từ ba âm tiết (bất thình lình, quan sát viên) hoặc bốn âm tiết (tư bản chủ
nghĩa, xã hội chủ nghĩa). Vì những từ song âm tiết chiếm tỷ lệ cao nhất (ngót
80% theo nghiên cứu của Nguyễn Văn Tu năm 1966), ta có thể nói rằng tiếng Việt
ngày nay là một ngôn ngữ song âm tiết. Đa số những từ đơn âm tiết có thể chia
ra làm thực từ (full words / content words) và hư từ (empty words / function
words). Thực từ có ý nghĩa từ vựng rõ ràng và có thể đứng làm thành phần của
một câu, thí dụ: nhà, cửa, chó, mèo, chăm, lười. Hư từ không có ý nghĩa từ vựng
rõ ràng mà chỉ có trách vụ nối các đơn vị như từ và câu lại với nhau theo một
quan hệ nào đó, và chúng cũng không thể dùng làm thành phần của một câu, thí
dụ: đã (như trong “đã cày rồi”), rất (như trong “rất chăm”), thì (như trong
“trời mưa thì tôi không đi”). Từ lắp láy (reduplications) là những tiếng đôi
trong đó một yếu tố được lặp lại phản ánh đặc tính phát âm của yếu tố chính (đều
đều < đều, nho nhỏ < nhỏ, đèm đẹp < đẹp). Mức độ lắp láy có thể toàn
vẹn (buồn buồn, vui vui) hoặc nửa vời (cũ kỹ, gồ ghề). Khía cạnh đặc thù này
của từ vựng Việt được tác giả trình bầy rất kỹ và cung cấp nhiều thí dụ thú vị
(trang 44-57) liên hệ đến lãnh vực phát âm và ngữ nghĩa (semantics). Từ ghép (compounds)
gồm 2 yếu tố là loại từ ghép phổ cập nhất và gồm 2 loại: đẳng lập (coordinate)
và chính-phụ (subordinative). Thí dụ về từ ghép đẳng lập: ruồi muỗi (2 danh
từ), ăn uống (2 động từ), dơ bẩn (2 tính từ). Thí dụ về từ ghép chính-phụ: cây
lúa, chó đực, gà mái (danh từ kép); ăn cơm, đánh đổ, chặt đứt (động từ kép);
nhanh trí, dễ chịu, làm biếng (tính từ kép). Tác giả kết thúc hai chương về từ
vựng bằng nhận định rằng đơn vị từ vựng “tiếng (một)” trong Việt ngữ có thể
được so sánh với “hình vị” (morpheme) trong ngôn ngữ Tây phương và cũng trùng
với âm tiết. Vì thế, một số nghiên cứu gia cũng gọi “tiếng” là một “hình-tiết”
(morpho-syllable).
Ba chương 5, 6, 7 mô tả cách sắp xếp từ loại (parts of speech)
theo hai tiêu chuẩn ý nghĩa (meaning) và môi trường ngữ cảnh (contextual
environment). Trước khi xác quyết từ loại của một từ, tác giả trả lời 4 câu hỏi
về từ đó: (1) nghĩa tổng quát là gì? (2) liên hệ cú pháp của nó với các yếu tố
xung quanh ra sao? (3) chức năng của nó trong câu nói là gì? và (4) từ đó được
cấu trúc ra sao? [Trong tiến trình sắp xếp từ loại tiếng Việt – mà tác giả cũng
gọi là những “chủng loại từ vựng-ngữ pháp” (lexico-grammatical categories) –
một cách cẩn trọng này, Nguyễn Đình-Hòa đã khác hẳn với Charles Fries (người
viết cuốn sách lừng danh có ảnh hưởng lớn lao đến việc giảng dạy Anh ngữ khắp
hoàn cầu mang tên THE STRUCTURE OF ENGLISH vào năm 1952), vì ông Fries
đã không đoái hoài gì đến ý nghĩa mà chỉ hoàn toàn máy móc nhìn vào các ngữ
cảnh trong đó các từ có thể xuất hiện để sắp xếp các từ loại trong tiếng Anh,
căn cứ vào ý niệm “pattern substitution”]. Áp dụng những tiêu chuẩn và câu hỏi
nêu trên và không dựa vào ngữ cảm (linguistic intuition), tác giả đã sắp xếp các
từ loại tiếng Việt một cách mới mẻ như sau, với những ranh giới khá minh bạch
và dứt khoát:
I. THỰC TỪ (Content words)
A. Thể từ (Substantives)
1. Danh từ (Nouns) : cha, mẹ, ruộng nương, nền văn minh ...
1a. Loại từ (Classifiers) : cái, con ..
2. Phương vị từ (Locatives) : trên,
dưới, trong ...
3. Số từ (Numerals) : một, hai, dăm, vài ..
B. Vị từ (Predicatives)
4. Động từ (Functive verbs) : ăn, uống, trượt
tuyết, ăn hối lộ ...
5. Tính từ (Stative verbs) : cao, thấp, nóng
tính, mù chữ, tinh đời ...
C. Đại từ (Substitutes)
6. Đại từ (Substitutes) : tôi, tao, mày, anh,
chị, ông, bà, đây, đấy ...
II. HƯ TỪ (Function words)
D. Phó từ (Adverbs)
7. Phó từ (Adverbs): đã, sẽ, đang, không, lắm, quá ..
E. Quan hệ từ (Connectives)
8. Giới từ (Prepositions): bằng, của, về, do, cho ..
Liên từ (Conjunctions): và, vì, để cho, ví như ...
F. Tiểu từ tình
thái (Particles)
9. Tình thái từ (Initial and final particles): chính, đích, à, ạ,
nhé, nhỉ ...
10. Cảm thán từ (Interjections): ôi, ai, chà, vâng ..
Chương 8 và 9 miêu tả cấu trúc của danh ngữ (noun phrase, NP) và
động ngữ (verb phrase, VP) trong tiếng Việt. Hai yếu tố NP và VP đã được Noam
Chomsky, vị bá chủ lý thuyết ngữ pháp đại đồng từ hơn bốn chục năm nay, làm mọi
người lưu tâm từ khi ông viết cuốn sách nho nhỏ mang tên SYNTACTIC
STRUCTURES (1957), trong đó mô thức [S à NP + VP] tượng trưng cho cấu trúc
chính yếu của một câu đơn trong rất nhiều, nếu không muốn nói tất cả, ngôn ngữ
nhân loại.
Có 4 quan hệ trong cấu trúc NP và VP: (1) chính-phụ
(modification), (2) bổ túc (complementation), (3) đẳng lập (coordination), và
(4) chủ-vị (predication). Có lẽ W. Nelson Francis, tác giả cuốn THE
STRUCTURE OF AMERICAN ENGLISH (1958), là người đầu tiên đã mổ xẻ tinh vi 4
quan hệ này trong cấu trúc NP và VP tiếng Mỹ. Theo Francis, quan hệ modification
gồm yếu tố “head” và “modifier” (trong “happy days” thì “days” là head và
“happy” là modifier); quan hệ complementation gồm yếu tố “verb” và “complement”
(trong “ate a sandwich” thì “ate” là verb và “a sandwich” là complement); quan
hệ coordination gồm hai, hoặc nhiều hơn, yếu tố tương đương nối vào nhau (rich
and beautiful, sang or danced); và quan hệ predication gồm yếu tố “subject” và
“predicate” (trong “The little boy saw a tiger” thì “The little boy” là subject
và “saw a tiger” là complement). Tác giả VIETNAMESE / TIẾNG VIỆT KHÔNG
SON PHẤN cũng làm việc tương tự cho tiếng Việt một cách rất rành mạch. Thí
dụ cho các quan hệ nêu trên lấy từ cuốn sách: (1) chính-phụ: “bò đực”, “một con
bò cái này”; (2) bổ túc: “thấy một con bò cái”; (3) đẳng lập: “Nam và vợ”, “Tôi
muốn về quê /nhưng xe đạp hỏng”; (4) chủ-vị: “Tôi thấy một con bò cái”. Nói
theo khoa ngữ pháp đại đồng của Chomsky thì tác giả họ Nguyễn đã thành tựu
trong nỗ lực ấn định các thông số (fix the parameters) của bốn nguyên tắc đại
đồng (universal principles) nêu trên cho tiếng Việt.
Hai chương sau cùng của cuốn sách (chương 10 và 11) miêu tả hình
thức các loại câu trong tiếng Việt, qua hai bình diện “cấu trúc” (structural)
và “biến tạo” (transformational). Nguyên tắc “phân tích thành phần cấp kỳ”
(immediate constituent analysis) là phương tiện mổ xẻ chính yếu của trường phái
cấu trúc Bloomfield, dùng để tách lìa hai phần chính trong mỗi cấu trúc cú pháp.
Hai cái “thành phần cấp kỳ” của một câu đơn tiếng Việt (chủ ngữ / vị ngữ) cũng
trùng hợp với [NP / VP] trong mô thức Chomsky và với hai yếu tố rất Đông phương
là “đề” (topic) / “thuyết” (comment). Ước chi tác giả trong chương 10, bằng
kiến giải chuyên môn lão luyện, đã nói nhiều hơn về khuynh hướng “đề / thuyết”
trong cú pháp Việt, biểu hiện trong các câu tỷ dụ “Mẹ tôi / mất năm 1943”
và “Con chim ấy / hót hay lắm”! Tác giả cũng dùng quan niệm “câu lõi” (kernel
sentence) của ngữ học biến tạo, tức là cấu trúc một câu “đơn, hoạt động, xác
định, tuyên bố” trong mọi ngôn ngữ, để vạch ra hình dạng một câu đơn trong tiếng
Việt.
Nội dung phong phú của hai chương này phản ánh sự hòa hợp của hai
phái cấu trúc và biến tạo, qua các mô thức cũng như những lời giải thích cặn kẽ
của tác giả. Dưới đây là một vài thí dụ về các mô thức cấu trúc câu đơn trong
tiếng Việt:
Sentence = Noun Phrase + Verb Phrase [Yếu tố V trong VP có thể là
động từ ngoại động (transitive) hoặc nội động (intransitive)]: “Tâm còn ngủ”,
“Các bà ấy làm thơ bát cú.”
Sentence = Noun Phrase + Verb Phrase [Yếu tố V trong VP là một
tính từ (stative verb)]: “Sương thu lạnh”, “Vườn cụ Phúc đầy hoa.”
Sentence = Noun Phrase + Là + Noun Phrase :
“Liên là cô giáo”, “Giáo sư đại học bên ấy đều là công chức.”
Sentence = Noun Phrase + Là + Verb Phrase :
“Ước muốn của tôi là học y khoa.”
Sentence = Noun Phrase + : “Lão già dê ”.
Sentence = Verb Phrase + Verb Phrase : “Học
đi đôi với hành”.
Sentence = Verb Phrase + Là + Noun Phrase :
“Gả chồng cho ba cô con gái” là ý muốn của ông bà hàng xóm.
Tác giả cũng nêu lên một cấu trúc câu đặc thù
và rất hay dùng trong tiếng Việt là cấu trúc trong đó một quan hệ chủ-vị đứng
ra làm chủ từ cho câu, như “ làm chúng em thẹn” hoặc “<Ông ấy giải thích
thế> là sai”.
Chương 11 đề cập tới những loại câu rắc rối
hơn là câu lõi, như : câu phủ định, câu nghi vấn, câu kép [gồm hai câu đơn đứng
liền nhau hoặc có liên từ làm trung gian], câu phức [nhất là câu mẹ có câu con
“lồng” (embedded) ở trong]. Theo ngữ pháp biến tạo thì những loại câu rắc rối
này là kết quả của những “luật biến tạo” (T-rules) áp dụng vào các câu lõi.
Trong chiều hướng ấy, tác giả Nguyễn Đình-Hòa đã diễn tả các tiến trình biến
tạo (thay vì dùng các công thức của luật biến tạo) để chuyển những câu lõi
tiếng Việt thành ra những câu có hình thức phiền toái hơn. Thí dụ, câu phủ định
thì cần một phó từ (adverb) như “không, chẳng, chả, chưa” đứng trước động từ
chính trong phần “thuyết” (comment) của câu : “Hôm nay, nó KHÔNG học đàn”, “Nó
CHẲNG nói, CHẲNG rằng.” Một vài nhận định mới mẻ của tác giả về cấu trúc đặc
thù của một số câu kép (compound sentences) và câu phức (complex sentences) cần
được nêu lên ở đây vì giá trị sư phạm đặc biệt.
Theo tác giả, mối liên hệ ý
nghĩa giữa hai câu đơn nằm trong câu kép “Trời mưa, tôi không đi” (trang 244)
không rõ rệt. Tình trạng mù mờ ý nghĩa này chỉ có thể giải quyết bằng cách cho
thêm các quan hệ từ (connectives) phù hợp vào câu ấy để nó trở thành “Nếu trời
mưa, (thì) tôi không đi” hoặc “Vì trời mưa, (nên) tôi không đi”, vân vân. Tác
giả cũng giải thích, qua nhiều thí dụ soi sáng, một đặc trưng của cú pháp câu
kép tiếng Việt khi một trong những liên từ như “tuy, nếu, dù, tại, ngay cả”
đứng đầu cấu trúc. Trong trường hợp này, cấu trúc đó sẽ cần một “từ quân bình”
(người viết tạm dịch từ ngữ “balancing word” trong khoa tu từ học so sánh ; tác
giả không dùng từ này trong cuốn sách), để hầu như giữ thăng bằng cho hai phần
trong câu kép liên hệ. [Tôi đoán một số độc giả sẽ cho các cấu trúc loại này là
những câu phức, trong đó mệnh đề phụ đứng trước mệnh đề chính]. Các từ quân
bình sẽ được người viết cho viết bằng chữ hoa trong các câu dưới đây (trích
trong sách, trang 247-249) : “Tuy nó mới có mười tuổi NHƯNG nó thông minh bằng
người mười bốn mười lăm”, “Dù con có muốn CŨNG không được”, “Tại họ chủ quan
NÊN mới bị thất bại.
Hiển nhiên, trong các cấu trúc tương đương của Anh ngữ,
những từ quân bình này không cần thiết. Hiểu biết được điều này có lợi cho cả
người nói tiếng Anh khi học tiếng Việt (nhớ dùng “balancing words”) lẫn người
Việt khi học tiếng Anh (nhớ bỏ “balancing words” đi). Trong phần cuối của
chương 11, khi nói đến cấu trúc các câu phức tiếng Việt, tác giả phân biệt hai
loại : loại thứ nhất là một câu mẹ có câu con “lồng” ở trong (embedded) với mục
đích bổ nghĩa, như “Tám được
· ” hoặc “Tôi ngỡ ”, và loại thứ nhì
có cấu trúc tương tự nhưng với mục đích định nghĩa, như “Cái ông <đeo kính
đen> chắc là tay mật vụ” hoặc “Những ai đều được trả lương phụ trội.” Phần
miêu tả cú pháp câu phức này, vốn vẫn là một thử thách không nhỏ cho những ai
giảng dậy ngữ pháp Việt cho người nước ngoài, cũng được trình bầy trong sáng và
có giá trị sư phạm rất cao.
VIETNAMESE / TIẾNG VIỆT KHÔNG SON PHẤN do Giáo sư Nguyễn Đình-Hòa biên soạn công phu và nghiêm túc là một nguồn
tài liệu hàn lâm kiệt xuất dành cho những ai muốn đạt được một kiến thức vững
vàng về ngữ pháp tiếng Việt đương đại.
*1997 - 289 trang - $84.00
John Benjamins North America
P. O. Box 27519
Philadelphia, PA 19118
__._,_.___
Posted by: "Patrick Willay"
This
message is eligible for Automatic Cleanup! (
