Tự do
thông tin và phát triển
TS
Nguyễn Quang A nói về tham nhũng
TIẾN SỸ PHẠM CHÍ DŨNG: 'ĐẢNG
CHỈ CÒN MANG BÓNG HÌNH CỦA CÁC NHÓM LỢI ÍCH'
www.ducme.tv
- Cà Phê Tối: Ông Lê Hiếu Đằng: Chủ nghĩa Xã hội chỉ là ảo tưởng 05.12.2013
Vũ Hoàng & Nguyễn-Xuân Nghĩa, RFA
2014-01-22
2014-01-22
- In trang này
- Chia sẻ
- Ý kiến của
Bạn
- Email
DDKT01222014.mp3
Hình minh họa
AFP
Trong một chủ đề cuối
năm của mục Diễn đàn Kinh tế, chuyên gia Nguyễn-Xuân Nghĩa nói về vai trò của
tự do thông tin như một động lực quan trọng của phát triển. Xin mời quý thính
giả theo dõi cuộc thảo luận do Vũ Hoàng thực hiện sau đây.
Vốn cần thiết nhất để
phát triển
Vũ Hoàng: Xin kính chào ông Nghĩa. Thưa ông, cho một chương trình
cuối năm trước khi qua năm Giáp Ngọ, xin đề nghị ông tổng hợp các động lực có
thể đóng góp cho công cuộc phát triển nếu ta nhìn trong một viễn cảnh trường
kỳ. Theo ông thì đâu là động lực quan trọng nhất?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: Thuần về kinh tế mà nói thì ai cũng có thể đồng ý rằng con
người, chứ không phải đất đai hay tài nguyên, mới là cái vốn quý nhất. Nhưng
thật ra, con người nô lệ chỉ là cái vốn quý nhất cho người chủ nô hay cho các
chính thể độc tài. Thành thử con người tự do mới thật sự là cái vốn quý nhất.
Và trong viễn ảnh dài thì quyền tự do thông tin mới đem lại cái vốn cần thiết
nhất cho phát triển. Chúng ta có thể nghiệm ra điều ấy qua những phát minh lớn
nhất của lịch sử nhân loại trong thời hiện đại cho đến ngày nay, khi mọi người
đều nói đến nền kinh tế tri thức. Để thấy ra điều ấy, ta cần đi lại từng bước
của những phát minh này.
Vũ Hoàng: Vì ông nhắc đến con người nô lệ và chính thể độc tài,
xin đề nghị ông trình bày cho rõ hơn cái phản đề hay lực cản của công cuộc phát
triển.
Con người tự do mới
thật sự là cái vốn quý nhất. Và trong viễn ảnh dài thì quyền tự do thông tin
mới đem lại cái vốn cần thiết nhất cho phát triển.
-Nguyễn-Xuân Nghĩa
-Nguyễn-Xuân Nghĩa
Nguyễn-Xuân Nghĩa: Chúng ta dễ thấy ra sự thật là trong cả ngàn năm trước khi
có hai cuộc cách mạng về công nghiệp tại nước Anh rồi tại Hoa Kỳ, sinh hoạt
kinh tế của nhân loại nói chung không có gì thay đổi, trong tinh thần là đời
trước làm gì thì đời sau làm vậy. Từ đời này qua đời khác, đa số người dân sống
trong sự khan hiếm, dưới các chế độ chuyên chính.
Vào thời đó, tuổi thọ
của con người không dài và gần phân nửa đời sống là thu thập kiến thức để thực
hành trong phần còn lại của cuộc đời. Đấy là một hạn chế tự nhiên. Trường hợp
triết gia hay bác học thiên tài chỉ là ngoại lệ, một thế kỷ mới được vài người
có kiến thức vượt trội khả dĩ thay đổi cuộc sống của cả xã hội. Nhưng ta không
quên là qua một giai đoạn dài đến bốn thế kỷ, hệ thống kiến thức ấy tại một
trung tâm của thế giới là Âu Châu vẫn bị chính quyền của các quân vương và nhất
là Giáo hội Công giáo kiểm duyệt.
Tôi muốn nói đến một
ví dụ là danh mục "Sách Cấm" của hơn 100 tác giả gồm nhà khoa học,
triết gia, văn nghệ sĩ bị cấm không được đọc, từ 1556 đến mãi 1966 mới được Toà
thánh bãi bỏ. Hãy tưởng tượng là trong 400 năm, nhân loại ở phương Tây có hơn
trăm người đã khám phá hay trứ tác nhiều điều mới lạ cho con người nhưng lại bị
hạn chế. Ta khỏi nhắc đến hai bác học nổi tiếng là Copernicus người Ba Lan
hay Galileo người Ý với lý luận bị coi là không phải đạo, theo đó trái đất
xoay quanh mặt trời chứ không là trung tâm bất di dịch của vũ trụ, mà còn nên
nhớ tới nhiều triết gia hay văn sĩ khác như Pascal, Descartes hay cả Victor
Hugo. Trong hoàn cảnh thiếu tự do thông tin như vậy, nhiều nhà khoa học hay tư
tưởng thật ra là người cô đơn và phát minh của họ ít được người khác áp dụng để
làm thay đổi cuộc sống của nhân loại.
Vũ Hoàng: Ông vừa nhắc đến một thí dụ về nạn kiểm duyệt tại Âu Châu. Còn Á
Châu thì sao?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: Tại Á Châu thì một trung tâm của thế giới thời xưa là
Trung Quốc lại có chế độ kiểm duyệt còn hà khắc hơn nữa của hệ thống Khổng Nho.
Nó giữ vị trí độc tôn và bóp nghẹt tư tưởng của cả xã hội. Trung Quốc cũng là
nơi xuất phát các chuyến hải hành viễn duyên đầu tiên của nhân loại vào đầu thế
kỷ 15 nhờ một Đô đốc Hồi giáo là Tam bảo Thái giám Trịnh Hoà. Nhưng rồi họ vẫn
bị lệnh "Hải Cấm" vào đời Minh, đời Thanh, là khi triều đình cấm đóng
tầu ra biển. Thậm chí còn có cả lệnh "Thiên Hải" là bắt dân lui khỏi
bờ biển 50 dậm để tránh tiếp xúc với bên ngoài hay khỏi bị bên ngoài tấn công
từ Đài Loan. Trong hoàn cảnh tự thu hẹp tầm nhìn như vậy thì xứ sở lạc hậu và
lụn bại dần.
Người ta cứ nói đến
một nguyên nhân của sự nghèo hèn tại Trung Quốc là bị liệt cường sâu xé và bóc
lột chứ không nêu câu hỏi là vì sao một cường quốc Á Châu như Trung Quốc lại bị
các nước tấn công và khuất phục quá nhiều lần trong cả ngàn năm, kể từ đời Tống
vào Thế kỷ thứ 10 cho đến Thế kỷ 20 vừa qua. Sự lụn bại của họ có nguyên nhân
nội tại bên trong, chứ không phải là họ không có tham vọng bành trướng và áp
đảo thiên hạ.
Hình minh họa chụp tại
Nam Phi năm 2011. AFP PHOTO.
Vũ Hoàng: Chúng ta trở lại Âu Châu với hai cuộc cách mạng công
nghiệp như ông vừa nói tới. Sự thể khởi đầu ra sao?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: Tôi xin lấy hai thời điểm cho dễ nhớ về cuộc cách mạng
công nghiệp đã làm thế giới đổi thay khác hẳn khoảng thời gian ngàn năm đằng
đẵng trước đó. Thứ nhất là năm 1750 khi nhà phát minh và kỹ sư James Watt của
xứ Scotland tại phía Bắc của nước Anh chế tạo máy hơi nước đầu tiên để thay cho
sức người, từ đó ta mới có các loại dụng cụ, cơ giới và tầu bè với công xuất
cao gấp bội. Thứ hai là năm 1870 là khi Hoa Kỳ nối tiếp bằng cuộc cách mạng
điện khí, từ đó về sau ta mới có nhà máy điện, các loại điện thoại và điện thị
như truyền hình, phim ảnh, các loại khí xa là xe hơi, xe hỏa, phi cơ, rồi xa
lộ, đường xe lửa, và nhà cửa, v.v...
Trước sau 120 năm, hai
cuộc cách mạng kỹ nghệ cùng xuất hiện vào một năm Canh Ngọ đã đảo lộn thế giới
và tạo ra bước phát triển của các nước Tây phương. Chỉ sau đó người ta mới có
lý luận và tư tưởng về kinh tế để ít nhiều giải thích sự thịnh suy của xã hội.
Nhưng khởi đầu cho mọi sự, yếu tố then chốt vẫn là thông tin. Nói cách khác, thông
tin là sức mạnh dời núi lấp sông.
Kiểm duyệt là sự lạc
hậu
Vũ Hoàng: Vì sao ông chú trọng đến yếu tố thông tin hơn cả?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: Trước hết, vì sao người ta cần phát minh ra một điều cơ
xảo trước đấy chưa có? Lý do là để giải quyết một nhu cầu nào đó theo một cách
tiện lợi hơn so với công sức phải bỏ ra. Nhưng người phát minh, thí dụ như ông
James Watt hay Thomas Edison, không nhất thiết là người đầu tiên khám phá ra
các quy luật vận hành về vật lý, hóa học hay toán học. Họ có thể áp dụng một
khám phá của người khác, mà sở dĩ áp dụng được là nhờ thông tin.
Vào thời đại của các
nhà phát minh nổi tiếng nói trên, thông tin về học thuật của Âu Châu hay của
Hoa Kỳ đã được phổ biến tương đối sâu rộng hơn trước. Cho nên khi họ mày mò tìm
kiếm thì cũng có cả trăm người Âu Mỹ khác đang nghiên cứu về các bài toán tương
tự để tìm giải đáp. Hệ thống thông tin càng rộng mở thì càng nhiều người có cơ
hội góp công hay góp tiền để giải quyết bằng một phát minh có giá trị thương
mại hay kinh tế. Ta có thể mường tượng là cùng lúc đó, Á Châu cũng có vài nhà
bác học đã lờ mờ hiểu ra quy luật, nhưng có thể là những thiên tài cô đơn vì
chung quanh ít ai hiểu ra những vấn đề mà họ muốn giải quyết.
Thành thử, sức phát
triển mạnh hay yếu của một xã hội hay quốc gia có thể tùy thuộc vào lượng thông
tin khả dụng và càng có tự do thì con người càng có hy vọng đưa kiến thức lên
trình độ tinh tế hơn để tìm ra giải pháp có giá trị hơn. Xã hội càng khép kín thì
ta càng có nhiều bác học hay nhà tư tưởng lủi thủi sống một mình, có khi ở
trong tù, hay bị đưa lên dàn hỏa.
Vũ Hoàng: Hồi nãy, ông có nói đến hai cuộc cách mạng bùng nổ cách nhau 120
năm ở bên Anh rồi bên Mỹ đã làm thay đổi cả thế giới. Liệu 120 năm sau cuộc
cách mạng thứ nhì vào năm 1870 thì nhân loại có một cuộc cách mạng khác hay
chăng? Hỏi cách khác, năm 1990 có là thời điểm của cuộc cách mạng về công nghệ
tin học hay không?
Sức phát triển mạnh
hay yếu của một xã hội hay quốc gia có thể tùy thuộc vào lượng thông tin khả
dụng và càng có tự do thì con người càng có hy vọng đưa kiến thức lên trình độ
tinh tế hơn.
-Nguyễn-Xuân Nghĩa
-Nguyễn-Xuân Nghĩa
Nguyễn-Xuân Nghĩa: Tôi không nghĩ thế giới có một quy luật bất di bất dịch là
cứ 120 năm lại có một cuộc cách mạng! Nhưng quả thật là năm Canh Ngọ 1990 có
nhiều biến cố đáng ghi nhớ như việc Liên Xô tan rã, nước Đức thống nhất, thế
giới nói đến toàn cầu hóa và sự xuất hiện của nền kinh tế tri thức cùng những
tiến bộ vượt bậc về tin học. Về chuyện này thì sau khi đã thấy những tiến bộ
đến chóng mặt trong hơn hai thế kỷ, nhiều người không tin là nhân loại ngày nay
lại có bước nhảy vọt thứ ba với cường độ tương tự, nhờ mạng lưới Internet chẳng
hạn. Tôi lại nghĩ khác và cho rằng chúng ta chưa thể thấy được tầm xa của bước
nhảy vọt này.
Vũ Hoàng: Tức là không nhất thiết cứ đúng 120 năm là nhân loại
lại có một cuộc cách mạng về khoa học hay công nghệ, nhưng ông cho rằng chúng
ta đang đứng trước những đổi thay lớn lao mà mình chưa thể thấy được tầm xa và
tầm cao là lên tới đâu?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: Tôi xin lấy vài ví dụ kinh tế sau đây để ta mường tượng ra sự
thể. So với thời của James Watt vào năm 1750 thì phí tổn của một đơn vị phát
quang như một bóng đèn loại LED chỉ bằng một phần triệu. So với thời của ông
Alexander Graham Bell là người phát minh ra điện thoại vào năm 1867 thì máy
điện thoại ngày nay đã rẻ hơn và tiện dụng gấp triệu lần.
Nhưng các giải pháp
hiện đại không chỉ là cơ khí hay điện tử tối tân và rẻ hơn xưa gấp bội mà cách
mạng về công nghệ tin học còn thúc đẩy tiến bộ trên nhiều lĩnh vực khác. Chúng
ta đều đã thấy người máy tự động trong hãng xưởng và văn phòng, thấy máy bay
rồi xe hơi tự động tức là không người ngồi sau tay lái. Ngoài ra còn có lĩnh
vực "nano" hay siêu vi, tức là cực nhỏ vì chỉ bằng một phần triệu của
một ly, hay công nghệ sinh học với các phôi bào và cả việc phác thảo bộ gen của
cơ thể con người, ngẫu nhiên cũng khởi sự vào năm Canh Ngọ 1990. Những tiến bộ
đó sẽ cải thiện mọi sinh hoạt của con người, từ nhà ở ra tới nhà trường, vào
nhà máy, nhà thương, v.v. Chúng không chỉ kéo dài tuổi thọ mà còn kéo dài thời
gian sinh động của con người với một lượng thông tin rất lớn được trao đổi qua
vận tốc gọi là tức thời, nhanh như ánh sáng. Nhưng bước nhảy vọt chúng ta đang
chứng kiến lại không nằm ở đó.
Vũ Hoàng: Ông vừa nhắc đến hàng loạt tiến bộ đầy hứa hẹn của cuộc
cách mạng đời thứ ba mà lại nói rằng bước nhảy vọt này không nằm ở đó. Thưa
ông, thế thì đâu mới là bước ngoặt?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: Tôi xin lấy một ẩn dụ của một cuộn chỉ cho dễ hiểu. Trước
khi có máy chạy bằng hơi nước của ông Watt thì ta chỉ có cái lõi chỉ. Mỗi tiến
bộ sau đó là từng vòng chỉ cuốn chung quanh mà mình dễ nhận ra. Bây giờ, ta có
cuộn chỉ lớn gấp bội với cả trăm vòng chỉ dài hơn, được cuốn thêm hàng ngày
hàng giờ mà mình khó thấy ra sự khác biệt của tiến bộ.
Thời của ông Watt, cả
xã hội Âu Châu chỉ có chừng 100 bộ óc cùng suy tư về giải pháp và có thể góp
sức cho những nhà phát minh đầu tiên. Thời nay, nhờ có thông tin và giáo dục,
thế giới có cả triệu kỹ sư hay chuyên gia có thể góp phần đẩy mạnh những phát
minh tương tự. Đã vậy, thế giới cũng có cả chục triệu doanh nghiệp lớn nhỏ đang
tìm sáng kiến về sản phẩm hay dịch vụ có thể giảm phí tổn hay tăng lợi nhuận,
nhiều khi chỉ nhờ những phát minh rất tầm thường chẳng đáng đưa lên mặt báo. Nghĩa
là người ta có cả triệu bước tiến bộ nhỏ nhoi không đáng kể và chẳng so sánh
được với những phát minh của hai cuộc cách mạng trước. Nhưng về lượng thì đấy
là những bước tiến đồng bộ. Giữa những bước tiến ấy vẫn có những phát minh có
tính chất đột phá và còn dễ có hơn trước vì sức tổng hợp của tập thể toàn cầu.
Vì vậy, tôi mới nghĩ rằng tự do thông tin là sức mạnh của phát triển, và kiểm
duyệt là sự lạc hậu.
Vũ Hoàng: Xin cảm tạ ông Nghĩa về cuộc trao đổi rất lý thú trước khi ta
bước qua năm Ngọ.
CSVN thừa nhận tuyên bố bán nước của Ung Văn
Khiêm 'là có thật'
Danlambao - Văn kiện của Bộ ngoại
giao Trung Quốc năm 1980 nói rằng vào ngày 15/6/1956, Thứ trưởng Ngoại giao của
Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa là ông Ung Văn Khiêm từng tuyên bố với phía Trung
Quốc: "theo tư liệu Việt Nam, hai quần đảo Tây Sa và Nam Sa về mặt lịch sử
thuộc về lãnh thổ Trung Quốc". Về vấn đề này, một nhà ngoại giao kỳ cựu
của đảng cộng sản đã chính thức thừa nhận những 'câu nói' của ông Ung Văn
Khiêm 'là có thật'
Thông tin này luôn bị đảng cộng sản Việt Nam ém
nhẹm để che dấu tội ác bán nước. Tuy vậy, trong quyển sách “Cuộc tranh chấp Việt – Trung về hai quần đảo
Hoàng Sa và Trường Sa” do
Nhà Xuất bản Công An Nhân Dân Hà Nội ấn hành năm 1995, tại trang 51 có đoạn ghi
rõ:
“...Việc nói Tây Sa là của Trung Quốc trong bản tuyên bố của Chính phủ
nước Việt Nam dân chủ cộng hòa tuyên bố năm 1965 về việc Mĩ quy định khu
vực chiến đấu của quân Mỹ hay câu nói của thứ trưởng ngoại giao Ung Văn Khiêm về Tây Sa là có
thật,
nhưng đó không phải là lời tuyên bố từ bỏ chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa,
càng không phải là từ bỏ chủ quyền đối với quần đảo Trưởng Sa...”
Tác giả quyển sách trên là
ông Lưu Văn Lợi, một nhà ngoại giao tiếng tăm của đảng cộng sản, từng giữ vị
trí chánh văn phòng - Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao, Trưởng ban Biên giới chính
phủ.
Bỏ qua những đoạn ngụy biện của ông Lưu Văn
Lợi, có thể thấy rằng chính nhân vật được xem là nhà ngoại giao kỳ cựu của đảng
CS cũng đã phải thừa nhận: 'câu nói' bán nước của Ung Văn Khiêm dâng Hoàng Sa
cho Trung Quốc 'là có thật'.
Trong đoạn trích trên, ông Lợi cũng xác nhận về
một tuyên bố khác cũng mang nội dung bán nước vào năm 1965 của lãnh đạo cộng
sản Bắc Việt 'là có thật'.
Cho đến thời điểm này, giới lãnh đạo CSVN cũng
luôn giấu nhẹm về bản tuyên bố 1965. Trong bài dịch 'Hà Nội bội tín' của tác giả Trần Quốc
Việt đã đăng trên Danlambao, văn kiện phía Trung Quốc nói rằng: Trong một tuyên
bố phản đối Mĩ vào năm 1965, chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng Hòa đã nói:
"Tổng thống Mỹ Lyndon Johnson coi toàn thể nước Việt Nam và vùng biển kế
cận mà trải dài độ 100 dặm từ bờ biển Việt Nam và một phần hải phận của nước Cộng Hòa Nhân
dân Trung Hoa tại Quần đảo Tây Sa là "khu vực chiến đấu" của lực
lượng vũ trang Mỹ."
Như vậy, bằng chứng bán nước của lãnh đạo cộng
sản đã quá rõ ràng và ngày càng nghiêm trọng theo thời gian:
1956 – Phát biểu bán nước của Thứ trưởng ngoại
giao cộng sản Ung Văn Khiêm
1958 – Công hàm bán nước của thủ tướng cộng sản
Phạm Văn Đồng
1965 – Tuyên bố bán nước của toàn bộ lãnh đạo
cộng sản trong chính phủ có tên 'Việt Nam dân chủ cộng hòa'.
Dưới đây là toàn văn quyển sách của ông Lưu Văn Lợi. Bản online do Quỹ Nghiên
Cứu Biển Đông (www.seasfoundation.org)
đánh máy và phổ biến:
http://issuu.com/danlambao/docs/luuvanloi_cuoctranhchaphsts_cand_95?e=10362616/6439723
No comments:
Post a Comment
Thanks for watching