HOA KỲ - TRUNG QUỐC - 

Bài đăng : Thứ hai 13 Tháng Giêng 2014 - Sửa đổi lần cuối Thứ hai 13 Tháng Giêng 2014

Quan hệ Mỹ-Trung gặp thêm sóng gió do vấn đề Biển Đông

Chiến hạm USS Cowpens trên Biển Đông (U.S. Navy / Josiah Connelly)

Thanh Phương  RFI

Những quy định mới của chính quyền tỉnh Hải Nam về đánh cá trên Biển Đông không chỉ đã bị các nước trong khu vực Châu Á, Philippines, Việt Nam, Nhật Bản phản đối, mà những quy định này còn gây thêm sóng gió trong quan hệ giữa Hoa Kỳ với Trung Quốc.

Ngày 10/01, Philippines đã yêu cầu phía Trung Quốc làm rõ ngay lập tức những quy định mới về đánh cá mà chính quyền tỉnh Hải Nam thông qua từ tháng 11 năm ngoái và có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2014. Đối với Manila, các quy định đó là một sự « vi phạm thô bạo » công pháp quốc tế, làm gia tăng căng thẳng, làm phức tạp thêm tình hình trên Biển Đông, đe dọa hòa bình và ổn định khu vực. 

Về phần Việt Nam, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Lương Thanh Nghị hôm thứ Sáu tuần trước cũng đã phản đối quy định mới của Trung Quốc về đánh cá trên Biển Đông, xem các quy định này là « bất hợp pháp và vô giá trị, xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam ở Biển Đông theo Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS 1982) ». 

Về phần Nhật Bản, tuy không có quan hệ trực tiếp đến tranh chấp chủ quyền Biển Đông, hôm qua cũng đã lên tiếng phản đối những quy định mới của Trung Quốc về đánh cá trên Biển Đông xem đó không phải là « điều được quốc tế chấp nhận ». 

Nhưng đáng chú ý nhất là phản ứng cứng rắn khá bất thường của Hoa Kỳ. Ngày thứ Năm tuần trước, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki đã lên án những quy định mới của Trung Quốc về đánh cá trên Biển Đông, xem đó là một hành động « mang tính khiêu khích và nguy hiểm tiềm tàng ». Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh rằng phía Trung Quốc vẫn không đưa ra một lời giải thích hoặc một cơ sở pháp lý quốc tế nào cho những khẳng định chủ quyền của họ trên phần lớn vùng Biển Đông. Bà Psaki nhắc lại lập trường của Washington là « tất cả các bên có liên quan cần tránh mọi hành động đơn phương gây thêm căng thẳng, gây phương hại đến khả năng giải quyết các bất đồng qua con đường ngoại giao hoặc một cách hòa bình ». 

Nhưng phản ứng của Bắc Kinh cũng mạnh mẽ không kém. Hôm thứ sáu tuần truớc, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Xuân Oánh tuyên bố Trung Quốc « bất bình và phản đối » lời chỉ trích của Mỹ, mà bà xem là « có dụng ý xấu ».  

Trước cuộc đấu khẩu giữa phát ngôn viên Bộ Ngoại giao hai nước, quan hệ giữa Washington với Bắc Kinh đã phần nào căng thẳng thêm do việc Trung Quốc ngày 23/11 năm ngoái loan báo thiết lập một vùng nhận dạng phòng không trên vùng biển Hoa Đông. Một tuần sau đó, chính quyền Obama ra lệnh cho hai chiếc oanh tạc cơ B-52 (không có trang bị vũ khí) bay vào vùng phòng không đó mà không thèm báo trước cho Bắc Kinh. 

Thậm chí hai bên đã suýt đụng độ nhau trên biển : Ngày 05/12 năm ngoái, chiếc tuần dương hạm USS Cowpens đã phải bẻ lái tránh một chiến hạm tháp tùng hàng không mẫu hạm Liêu Ninh đang cản đường trên Biển Đông. Có thể xem đó là một sự kiện mang tính biểu tượng : Trung Quốc thách thức Hoa Kỳ tại khu vực mà trong một thời gian dài vẫn nằm dưới ảnh hưởng của Mỹ. 

Khi đưa ra những quy định về đánh cá nói trên, Bắc Kinh càng đụng chạm đến « quyền lợi cốt lõi » của Mỹ ở Biển Đông, khu vực mà Washington vẫn chủ trương là phải bảo đảm tự do lưu thông hàng hải và vẫn kêu gọi Trung Quốc cùng với các nước ASEAN thiết lập một bộ quy tắc ứng xử đề ngăn ngừa xung đột.

TRUNG QUỐC - NHẬT BẢN - 

Bài đăng : Thứ hai 13 Tháng Giêng 2014 - Sửa đổi lần cuối Thứ hai 13 Tháng Giêng 2014

Trung Quốc phản bác chỉ trích của Nhật về quy định đánh cá trên Biển Đông

Tàu tuần duyên Nhật bao vây tàu Hải giám No. 66 (G) trong khu vực gần quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, 23/04/2013

REUTERS/Kyodo/Files

Thanh Phương  RFI

Hôm nay, 13/01/2014, Bắc Kinh đã phản ứng dữ dội về chỉ trích của Nhật Bản liên quan đến các quy định mới của Trung Quốc về đánh cá trên Biển Đông, nói rằng Tokyo chẳng có liên quan trực tiếp gì đến vấn đề này. Hôm qua, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Itsunori Onodera đã lên tiếng phản đối các quy định mới của Trung Quốc về đánh cá trên Biển Đông, được chính quyền tỉnh Hải Nam thông qua từ tháng 11 năm ngoái và có hiệu lực kể từ ngày 01/01 vừa qua.

Các quy định mới về đánh cá của tỉnh Hải Nam đòi hỏi tàu cá nước ngoài phải được Bắc Kinh cho phép mới được vào hoạt động tại phần lớn vùng Biển Đông mà Trung Quốc khẳng định chủ quyền.

Bộ trưởng Onodera tuyên bố : « Đơn phương đưa ra những quy định như thể đó là lãnh hải của mình, và áp đặt các hạn chế đối với các tàu đánh cá, đó không phải là điều được quốc tế chấp nhận ». Nhất là vì, theo ông Onodera, những quy định nói trên được thông qua ngay sau khi Trung Quốc vừa đơn phương thiết lập một vùng nhận dạng phòng không trên vùng biển Hoa Đông.

Đáp lại lời chỉ trích của Bộ trưởng Quốc phòng Nhật, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm nay tuyên bố : « Tôi khuyên các giới chức Nhật Bản, trước khi phát biểu như vậy, nên nghiên cứu sơ qua để hiểu đúng những quy định và luật lệ của Trung Quốc ».

Cũng về quan hệ Nhật-Trung, hôm qua, 13/01/2014, Lực lượng phòng vệ ( quân đội ) Nhật Bản đã mở cuộc thao dượt quân sự hàng năm và trong năm thứ hai liên tiếp, binh lính Nhật đã diễn tập với kịch bản là chiếm lại một đảo từ tay kẻ địch.

Cuộc tập trận năm nay diễn ra trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Tokyo với Bắc Kinh ở khu vực quần đảo Senkaku, hiện do Nhật quản lý, nhưng Trung Quốc cũng khẳng định chủ quyền quần đảo này, mà họ đặt tên là Điếu Ngư.

Đến thị sát cuộc diễn tập, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Itsunori Onodera tuyên bố nhiệm vụ của Lực lượng phòng vệ là bảo vệ vùng lãnh hải chung quanh các đảo đang tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc. Lãnh đạo ngành quốc phòng Nhật Bản nói : « Ngoài các nỗ lực ngoại giao, chúng ta sẽ hợp tác với lực lượng tuần duyên để bảo vệ lãnh thổ và vùng biển chung quanh quần đảo Senkaku ».

Bộ trưởng Quốc phòng thể hiện thái độ kiên quyết như trên sau khi lần đầu tiên kể từ đầu năm, hôm qua, ba chiếc tàu tuần duyên Trung Quốc lại xâm nhập vùng biển chung quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.