Sự kiện gì định hình Đông Nam Á
2015?
·
19 tháng 12 2014
Có năm sự kiện
lớn có khả năng gây ảnh hưởng tới vùng Đông Nam Á trong năm 2015, theo nhận
định của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (Center for Strategic and
International Studies - CSIS).
Trong bài phân tích của cây viết
Murray Hiebert đăng vào dịp cuối năm 2014, CSIS đánh giá cuộc bầu cử
tại Miến Điện, phán quyết về vụ Philippines kiện Trung Quốc ra trọng tài quốc
tế, các xáo trộn dân chủ tại Thái Lan, tiến trình đàm phán Hiệp định Đối tác
Kinh tế Thái Bình Dương (TPP), và tiến trình xây dựng cộng đồng kinh tế ASEAN
sẽ là những sự kiện định hình cho hướng đi của khu vực.
Bầu cử Miến Điện
Về kỳ bầu cử
quốc hội Myanmar, dự kiến sẽ được tổ chức vào cuối năm 2015, CSIS cho rằng đây
sẽ là phép thử xem liệu tiến trình chuyển tiếp kéo dài gần bốn năm tại nước
này, từ chính quyền quân nhân sang chính quyền dân sự, có diễn ra một cách bền
vững hay không.
Một trong
những yếu tố then chốt có thể thuyết phục được người dân Myanmar rằng nước này
đang chuyển sang dân chủ chính là việc cần có các cuộc đàm phán, những nhượng
bộ chính trị giữa giới chính trị cao cấp, gồm Tổng thống Thein Sein, chỉ huy
quân đội Min Aung Hlaing, Chủ tịch Quốc hội Shwe Mann, lãnh đạo đối lập Aung
San Suu Kyi và các đại diện từ các nhóm sắc tộc thiểu số.
Phiên tòa Philippines kiện ở Biển Đông
Về vụ kiện
biển Đông, CSIS nhận định là nhiều khả năng Tòa Trọng tài tại La Hay sẽ ra
phán quyết vào cuối 2015, và điều quan trọng là, theo CSIS, "quyết định
này có thể sẽ là quyết định quan trọng nhất mà các cơ quan xét xử thuộc Công
ước Luật Biển của Liên hợp quốc đưa ra".
Không những
vậy, CSIS còn cho rằng "[quyết định này] sẽ đánh dấu ranh giới cho các
tranh chấp ở biển Đông", bởi vì "nếu các thẩm phán thấy rằng họ không
có quyền tài phán thì điều đó cũng đồng nghĩa với việc tắt lịm đi những hy
vọng dùng cơ quan trọng tài như một biện phám hòa bình để giải quyết các
tranh chấp trong tương lai".
Ngược lại,
"nếu các thẩm phán thấy họ có quyền ra phán quyết, thì hầu như chắc chắn
họ sẽ nói rằng đường chín đoạn của Trung Quốc là tuyên bố không có giá trị đối
với lĩnh vực hàng hải," bài báo của CSIS viết.
Tiến trình dân chủ tại Thái Lan
Nhắc tới những
trì hoãn trong tiến trình trở lại dân chủ ở Thái Lan, CSIS nhắc lại việc Thủ
tướng Prayuth Chan-ocha và các tướng lĩnh tham gia đảo chính hồi tháng Năm nay
không tham gia kỳ bầu cử dự kiến sẽ diễn ra vào cuối năm 2015 như họ từng cam
kết.
Thêm nữa, tình
trạng sức khỏe của Quốc vương Bhumibol Adulyadej nay đã lớn tuổi dường như là
lý do của cuộc đảo chính, bởi giới quân sự dường như muốn rằng họ sẽ nằm chính
trị ở nước này vào thời điểm nhạy cảm, có sự kế vị ngai vàng một khi điều đó
xảy ra, CSIS nói. Nên biết rằng tại Thái Lan, việc thảo luận về hoàng gia và
về việc kế vị ngôi báu được quy định nghiêm ngặt trong luật khi quân.
Thỏa thuận Mậu dịch TPP
Về tương lai
của quá trình đàm phán TPP, CSIS dẫn lời Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Michael
Froman nói trước Quốc hội nước này rằng ông dự kiến thỏa thuận giữa 12 thành
viên TPP sẽ được chốt lại vào giữa năm 2015, để Quốc hội có thể phê chuẩn vào
cuối năm tới, trước khi kỳ tranh cử tổng thống 2016 bước vào hồi quyết liệt.
Việc hoàn tất
được đàm phán TPP sẽ có ý nghĩa vô cùng quan trọng cho Washington, là cơ sở để
Hoa Kỳ thể hiện được rằng họ giữ được cân bằng ở Á châu, gồm cả việc cân bằng
kinh tế lẫn a ninh, CSIS nhận xét.
Cộng đồng Kinh tế ASEAN
Cuối cùng,
trong chủ đề Cộng đồng Kinh tế ASEAN, CSIS cho rằng khối ASEAN có thể có những
bước tiến lớn trong việc giảm bớt các rào cản thương mại trong khu vực vào
trước hạn chót 31/12/2015.
Tuy nhiên, CSIS
nhận định rằng việc tự do hóa tài chính và các dịch vụ khác, việc để nguồn
vốn được lưu thông tự do hơn, và việc huy động nhân lực được trông đợi là sẽ
vẫn trì trệ, bất chấp các nỗ lực của Malaysia, nước giữ chức chủ tịch ASEAN
trong 2015.
Một điểm sáng
đáng ghi nhận, theo CSIS, là các nỗ lực hội nhập kinh tế của ASEAN đã dẫn
tới việc tăng trưởng trong mảng đầu tư nước ngoài trực tiếp vào khối này, với
mức tăng lên 122 tỷ đô la trong 2013, tức là tăng 20 tỷ đô la so với 12 năm
trước đó.
__._,_.___
No comments:
Post a Comment
Thanks for watching