Người hùng Putin cưỡi hổ
·
·
·
Tin liên hệ
Ðường dẫn
CỠ CHỮ
24.03.2014
Sau hơn 20 năm, thế giới lại đang đứng trước một cuộc khủng hoảng quốc tế nghiêm trọng giữa các nước lớn. Thế giới như quay trở lại thời Chiến tranh lạnh. Nước Nga dưới quyền Tổng thống Putin đã cho quân vào chiếm đóng bán đảo Crimea và thành phố Sevastopol, tước vũ khí các đơn vị bộ binh, hải quân, dân quân, cảnh sát của nước Cộng hòa Ukraine đóng trên bán đảo này.
Cái cớ để ông Putin có hành động này là ‘’bảo vệ những công dân Ukraine gốc Nga’’, theo lời yêu cầu của chủ tịch nghị viện Crimea, khi bán đảo này đang là một đơn vị hành chính có quy chế tự trị trực thuộc chính phủ ở thủ đô Kiev. Hành động vũ lực này vi phạm 2 bản Hiệp ước và Hiệp định Nga đã long trọng ký kết. Đó là Hiệp ước Budapest ký kết năm 1994 giữa Nga và Ukraine, với sự tham gia của Anh và Hoa Kỳ, về việc Ukraine từ bỏ vũ khí hạt nhân, trao lại mọi vũ khí hạt nhân cho Nga với cam kết tôn trọng biên giới hiện có của Ukraine, không dùng bất cứ sức ép quân sự hay kinh tế nào. Đó còn là Hiệp định Kharkiv về Hạm đội biển Đen ký năm 1997 Ukraine cho Nga thuê căn cứ hải quân Sevastopol trên bờ biển Đen trong 20 năm (về sau kéo dài thành 45 năm, đến năm 2042) để đổi lại Nga cung cấp dầu và hơi đốt theo giá rẻ
Tổng thống Nga Putin đã bị Liên Hiệp Quốc lên án vi phạm luật pháp quốc tế, vi phạm các hiệp ước ký kết với Ukraine, ngang nhiên vi phạm đường biên giới quốc gia của nước láng giềng, từ đó còn có thể leo thang chiến tranh, gây nên thảm họa thế giới.
Một loạt biện pháp trừng phạt của Liên Âu và Hoa Kỳ đã được quyết định. 60 nhân vật Nga đã được kể trên danh sách không được nhập cảnh 28 nước Liên Âu, Hoa Kỳ, trong đó có chủ tịch thượng viện Nga, phó chủ tịch hạ viện Nga, phó thủ tướng, đại biểu quốc hội, nhà kinh doanh, cố vấn của tổng thống Nga. Pháp đã ngừng một số quan hệ về quốc phòng với nước Nga. Một số tài sản của một số nhân vật Nga ở Liên Âu và Hoa Kỳ bị phong tỏa. Nga đã bị khai trừ ra khỏi khối G8 – Tám nước phát triển nhất, nay chỉ còn G7. Cuộc họp G8 tại Sotchi – Nga đã bị hủy bỏ. Một số biện pháp trừng phạt kinh tế đang được dự trù.
Việc thay đổi đường biên giới các quốc gia bằng bạo lực, vẽ lại các đường biên giới là việc làm nguy hiểm nhất trong quan hệ quốc tế. Thế giới có nghĩa vụ ngăn chặn việc xâm chiếm bán đảo Crimea bằng vũ lực, không để cho ông Putin được đằng chân lân đằng đầu, leo thang xâm chiếm thêm các tỉnh ở phía Đông và phía Nam của nước Cộng hòa Ukraine, nơi có đa số người gốc Nga sinh sống.
Ngày 21/3/2014, Tổng thống và Thủ tướng 28 nước Liên Âu đã ký văn kiện công nhân nước Cộng hòa Ukraine tham gia vào khối Liên Âu về mặt chính trị, một hành động mạnh mẽ đáp lại hành động liều lĩnh, phi pháp của tổng thống Nga.
Hiện nay cả bộ máy tuyên truyền đồ sộ của Nga đang được huy động để ca ngợi hành động ‘’yêng hùng ‘’ của ông Putin, trong khi nhiều nơi nhận định Putin là một nhân vật nguy hiểm cho hòa bình thế giới.
Các báo Nga cho rằng uy tín ông Putin, năm nay 63 tuổi, bắt đầu sa sút rồi tụt dốc nhanh là từ khi ông chơi ’’ trò đổi cột ‘’ với ông Dimitri Medvedev, năm nay 49 tuổi, một người bạn thân lâu năm cùng quê ở Saint-Petersbourg. Đó là vào cuối nhiệm kỳ 2, tháng 3 năm 2008, lẽ ra ông Putin về nghỉ hưu vì Hiến pháp Nga quy định ‘’không được làm tổng thống 3 nhiệm kỳ liên tiếp’’, để đổi mới lãnh đạo, theo phương châm phòng ngừa ‘’quyền lực làm hư hỏng người cầm quyền’’. Nhưng ông Putin lại cố tình hiểu một cách riêng là Hiến pháp vẫn cho phép được làm tổng thống nhiệm kỳ thứ 3, nếu như các nhiệm kỳ đó không liên tiếp.
Thế là Putin đưa Medvedev lên làm tổng thống qua cuộc bầu cử kết quả được biết trước vào tháng 3 năm 2008, để tổng thống mới Medvedev cử Putin làm thủ tướng trong 4 năm, rồi đến tháng 3 năm 2012 ông Putin trở lại làm tổng thống nhiệm kỳ 3 - sẽ kéo dài 6 năm, cũng lại với ông Menvedev trở lại làm thủ tướng. Đây là một kiểu cách để . Putin có thể làm tổng thống suốt đời, như một Nga hoàng vậy.
Các nhà đối lập khá đông đảo ở Nga phê phán Putin ngày càng mạnh mẽ, sâu sắc.Từ năm 2008, khẩu hiệu ‘’Putin phải ra đi’’ vang lên từ Moscow đến St Petersbourg, Volgagrad, Vladivostock…, trên các biểu ngữ, kẻ to trên các mảng tường.
Các nhà bình luận quốc tế phấn lớn cho rằng ông Putin đang ở vào thế bị động, phải đối phó rồi hành động liều kiểu nhảy lên mình hổ dữ do bị lòng tham chi phối. Ông vừa bỏ ra 50 tỷ đôla chi phí cho Olympic mùa Đông Sochi 2014, thì vụ này bị lu mờ. Ông ra sức chuẩn bị suốt 2 năm cho cuộc họp G8 cũng ở Sochi vào tháng 6 năm nay thì bị đưa ra ngoài khối này. Thế là 2 vụ công cốc. Ông bị bẽ mặt thêm vì ông bạn Cộng sản thân thiết nhất xưa kia là Trung Quốc không bênh che ông, còn bỏ phiếu trắng ở Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.
Nước Pháp vẫn để ngỏ cửa giữ lời mời ông Putin sang Normandie dự lễ kỷ niệm 70 năm cuộc đổ bộ lịch sử của quân đội Đồng minh (ngày 6/ 6/ 1944 – 6/6/2014), với thiện chí khuyến nghị ông suy nghĩ kỹ, ngăn ngừa ông không leo thang thêm.
Cái mà ông Putin đang đánh mất là niềm tin và tình hữu nghị lâu đời giữa Nga và Ukraine, làm tổn thương nghiêm trọng mối quan hệ giữa Nga và các láng giềng gần xa ở phương Tây. Ông đang thổi bùng lên tinh thần dân tộc hẹp hòi kiêu ngạo Đại Nga, làm cho nước ông bị cô lập và còn rất lâu mới có thể trở lại với cộng đồng châu Âu và thế giới. Đây là cái giá đắt nhất, nặng nề nhất mà nước Nga phải hứng chịu.
Nhưng mới đây ông Putin vẫn nói cứng rằng ông không ngại những trừng phạt kinh tế, vì các bên đều thiệt hại.
Ukraine tuy mất một bán đảo có vị trí chiến lược với 4 triệu dân, nhưng có thế chính trị -kinh tế - tài chính- ngoại giao mới khi gia nhập khối Liên Âu hùng hậu, còn được Quỹ tiền tệ quốc tế IMF hỗ trợ, được Ngân hàng Thế giới ưu đãi. Hiện Ukraine đã có hơn 20 tỷ đôla chi viện tức thời trong nhu cầu 35 tỷ khẩn cấp. Toàn dân Ukraine đối phó với tình hình nghiêm trọng một cách bình tĩnh, kỷ luật cao, xã hội không rối loạn, cũng không có bạo loạn, không gây nên xung khắc dân tộc, chủng tộc. Đó là giá trị văn hóa chính trị của một dân tộc văn minh trong một nước đa dân tộc.
Xét về toàn diện, lâu dài, ông Putin đang đi một nước cờ mạo hiểm, có thể đi đến chỗ bị chính dân Nga chiếu tướng, khi khối quần chúng chống đối ông đang tăng nhanh. Ông đang ngồi trên lưng một con hổ dữ, rất khó xuống một cách an toàn.
Cái cớ để ông Putin có hành động này là ‘’bảo vệ những công dân Ukraine gốc Nga’’, theo lời yêu cầu của chủ tịch nghị viện Crimea, khi bán đảo này đang là một đơn vị hành chính có quy chế tự trị trực thuộc chính phủ ở thủ đô Kiev. Hành động vũ lực này vi phạm 2 bản Hiệp ước và Hiệp định Nga đã long trọng ký kết. Đó là Hiệp ước Budapest ký kết năm 1994 giữa Nga và Ukraine, với sự tham gia của Anh và Hoa Kỳ, về việc Ukraine từ bỏ vũ khí hạt nhân, trao lại mọi vũ khí hạt nhân cho Nga với cam kết tôn trọng biên giới hiện có của Ukraine, không dùng bất cứ sức ép quân sự hay kinh tế nào. Đó còn là Hiệp định Kharkiv về Hạm đội biển Đen ký năm 1997 Ukraine cho Nga thuê căn cứ hải quân Sevastopol trên bờ biển Đen trong 20 năm (về sau kéo dài thành 45 năm, đến năm 2042) để đổi lại Nga cung cấp dầu và hơi đốt theo giá rẻ
Tổng thống Nga Putin đã bị Liên Hiệp Quốc lên án vi phạm luật pháp quốc tế, vi phạm các hiệp ước ký kết với Ukraine, ngang nhiên vi phạm đường biên giới quốc gia của nước láng giềng, từ đó còn có thể leo thang chiến tranh, gây nên thảm họa thế giới.
Một loạt biện pháp trừng phạt của Liên Âu và Hoa Kỳ đã được quyết định. 60 nhân vật Nga đã được kể trên danh sách không được nhập cảnh 28 nước Liên Âu, Hoa Kỳ, trong đó có chủ tịch thượng viện Nga, phó chủ tịch hạ viện Nga, phó thủ tướng, đại biểu quốc hội, nhà kinh doanh, cố vấn của tổng thống Nga. Pháp đã ngừng một số quan hệ về quốc phòng với nước Nga. Một số tài sản của một số nhân vật Nga ở Liên Âu và Hoa Kỳ bị phong tỏa. Nga đã bị khai trừ ra khỏi khối G8 – Tám nước phát triển nhất, nay chỉ còn G7. Cuộc họp G8 tại Sotchi – Nga đã bị hủy bỏ. Một số biện pháp trừng phạt kinh tế đang được dự trù.
Việc thay đổi đường biên giới các quốc gia bằng bạo lực, vẽ lại các đường biên giới là việc làm nguy hiểm nhất trong quan hệ quốc tế. Thế giới có nghĩa vụ ngăn chặn việc xâm chiếm bán đảo Crimea bằng vũ lực, không để cho ông Putin được đằng chân lân đằng đầu, leo thang xâm chiếm thêm các tỉnh ở phía Đông và phía Nam của nước Cộng hòa Ukraine, nơi có đa số người gốc Nga sinh sống.
Ngày 21/3/2014, Tổng thống và Thủ tướng 28 nước Liên Âu đã ký văn kiện công nhân nước Cộng hòa Ukraine tham gia vào khối Liên Âu về mặt chính trị, một hành động mạnh mẽ đáp lại hành động liều lĩnh, phi pháp của tổng thống Nga.
Hiện nay cả bộ máy tuyên truyền đồ sộ của Nga đang được huy động để ca ngợi hành động ‘’yêng hùng ‘’ của ông Putin, trong khi nhiều nơi nhận định Putin là một nhân vật nguy hiểm cho hòa bình thế giới.
Các báo Nga cho rằng uy tín ông Putin, năm nay 63 tuổi, bắt đầu sa sút rồi tụt dốc nhanh là từ khi ông chơi ’’ trò đổi cột ‘’ với ông Dimitri Medvedev, năm nay 49 tuổi, một người bạn thân lâu năm cùng quê ở Saint-Petersbourg. Đó là vào cuối nhiệm kỳ 2, tháng 3 năm 2008, lẽ ra ông Putin về nghỉ hưu vì Hiến pháp Nga quy định ‘’không được làm tổng thống 3 nhiệm kỳ liên tiếp’’, để đổi mới lãnh đạo, theo phương châm phòng ngừa ‘’quyền lực làm hư hỏng người cầm quyền’’. Nhưng ông Putin lại cố tình hiểu một cách riêng là Hiến pháp vẫn cho phép được làm tổng thống nhiệm kỳ thứ 3, nếu như các nhiệm kỳ đó không liên tiếp.
Thế là Putin đưa Medvedev lên làm tổng thống qua cuộc bầu cử kết quả được biết trước vào tháng 3 năm 2008, để tổng thống mới Medvedev cử Putin làm thủ tướng trong 4 năm, rồi đến tháng 3 năm 2012 ông Putin trở lại làm tổng thống nhiệm kỳ 3 - sẽ kéo dài 6 năm, cũng lại với ông Menvedev trở lại làm thủ tướng. Đây là một kiểu cách để . Putin có thể làm tổng thống suốt đời, như một Nga hoàng vậy.
Các nhà đối lập khá đông đảo ở Nga phê phán Putin ngày càng mạnh mẽ, sâu sắc.Từ năm 2008, khẩu hiệu ‘’Putin phải ra đi’’ vang lên từ Moscow đến St Petersbourg, Volgagrad, Vladivostock…, trên các biểu ngữ, kẻ to trên các mảng tường.
Các nhà bình luận quốc tế phấn lớn cho rằng ông Putin đang ở vào thế bị động, phải đối phó rồi hành động liều kiểu nhảy lên mình hổ dữ do bị lòng tham chi phối. Ông vừa bỏ ra 50 tỷ đôla chi phí cho Olympic mùa Đông Sochi 2014, thì vụ này bị lu mờ. Ông ra sức chuẩn bị suốt 2 năm cho cuộc họp G8 cũng ở Sochi vào tháng 6 năm nay thì bị đưa ra ngoài khối này. Thế là 2 vụ công cốc. Ông bị bẽ mặt thêm vì ông bạn Cộng sản thân thiết nhất xưa kia là Trung Quốc không bênh che ông, còn bỏ phiếu trắng ở Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.
Nước Pháp vẫn để ngỏ cửa giữ lời mời ông Putin sang Normandie dự lễ kỷ niệm 70 năm cuộc đổ bộ lịch sử của quân đội Đồng minh (ngày 6/ 6/ 1944 – 6/6/2014), với thiện chí khuyến nghị ông suy nghĩ kỹ, ngăn ngừa ông không leo thang thêm.
Cái mà ông Putin đang đánh mất là niềm tin và tình hữu nghị lâu đời giữa Nga và Ukraine, làm tổn thương nghiêm trọng mối quan hệ giữa Nga và các láng giềng gần xa ở phương Tây. Ông đang thổi bùng lên tinh thần dân tộc hẹp hòi kiêu ngạo Đại Nga, làm cho nước ông bị cô lập và còn rất lâu mới có thể trở lại với cộng đồng châu Âu và thế giới. Đây là cái giá đắt nhất, nặng nề nhất mà nước Nga phải hứng chịu.
Nhưng mới đây ông Putin vẫn nói cứng rằng ông không ngại những trừng phạt kinh tế, vì các bên đều thiệt hại.
Ukraine tuy mất một bán đảo có vị trí chiến lược với 4 triệu dân, nhưng có thế chính trị -kinh tế - tài chính- ngoại giao mới khi gia nhập khối Liên Âu hùng hậu, còn được Quỹ tiền tệ quốc tế IMF hỗ trợ, được Ngân hàng Thế giới ưu đãi. Hiện Ukraine đã có hơn 20 tỷ đôla chi viện tức thời trong nhu cầu 35 tỷ khẩn cấp. Toàn dân Ukraine đối phó với tình hình nghiêm trọng một cách bình tĩnh, kỷ luật cao, xã hội không rối loạn, cũng không có bạo loạn, không gây nên xung khắc dân tộc, chủng tộc. Đó là giá trị văn hóa chính trị của một dân tộc văn minh trong một nước đa dân tộc.
Xét về toàn diện, lâu dài, ông Putin đang đi một nước cờ mạo hiểm, có thể đi đến chỗ bị chính dân Nga chiếu tướng, khi khối quần chúng chống đối ông đang tăng nhanh. Ông đang ngồi trên lưng một con hổ dữ, rất khó xuống một cách an toàn.
Ukraine, Nga, Trung Quốc
và Việt Nam
·
·
·
Tin liên hệ
Ðường dẫn
CỠ CHỮ
22.03.2014
Trong sinh hoạt chính trị thế giới từ đầu năm 2014 đến nay, sự
kiện Nga xâm lược bán đảo Crimea của Ukraine chắc chắn là sự kiện quan trọng,
thu hút sự chú ý và gây nên nhiều phản ứng nhất. Các phản ứng ấy có thể chia ra
làm ba loại: Một, phê phán Nga; hai, bênh vực Nga; và ba, dè dặt hoặc né tránh
một thái độ rõ ràng dứt khoát.
Phản ứng đầu tiên chiếm đa số. Hầu hết các tổ chức siêu quốc gia (supranational) từ Liên Hiệp Âu Châu (European Union) đến Hội Đồng Âu Châu (Council of Europe), Hội đồng an ninh Liên Hiệp Quốc (UN Security Council), NATO đều tuyên bố Nga vi phạm chủ quyền của Ukraine. Hầu hết các quốc gia Tây phương cũng đều lên án hành động lấn chiếm phi pháp của Nga.
Điều đặc biệt là hầu hết các quốc gia Đông Âu vốn tách ra từ Liên bang Xô Viết hoặc vốn thuộc khối xã hội chủ nghĩa trước đây cũng phê phán Nga một cách gay gắt. Lithuania và Ba Lan ra thông báo chung yêu cầu Nga phải tôn trọng chủ quyền của Ukraine. Bộ Ngoại giao Albania cho hành động xâm chiếm Crimea của Nga là việc làm trái với luật pháp quốc tế. Azerbaijan, Belarus, Bosnia và Herzegovina đều yêu cầu Nga phải tôn trọng sự độc lập và sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine. Tổng thống Bulgaria, Latvia và Georgia, Bộ trưởng Ngoại giao các nước Cộng hòa Czech, Estonia, Phần Lan, Hungary, Romania, Serbia, Liechtenstein, Lithuania, Malta, Uzbekistan, Maldova và Montenegro, v.v… đều kêu gọi quân lính Nga rút ra khỏi Crimea và Nga phải tôn trọng chủ quyền của nước láng giềng.
Những nước ủng hộ Nga rất ít. Hầu như chỉ có ba nước công khai ủng hộ Nga: Cuba, Syria và Trung Quốc. Cuba và Syria thì ra tuyên cáo ủng hộ Nga và lên án Mỹ cũng như khối NATO một cách kịch liệt. Còn ở Trung Quốc thì, một mặt, Bộ ngoại giao kêu gọi các bên tìm cách giải quyết tranh chấp một cách hòa bình; mặt khác, Chủ tịch Tập Cận Bình lại điện thoại cho Putin thông báo là ông ủng hộ Nga.
Lưng chừng ở giữa là một số nước, như Armenia, Colombia, Ấn Độ, Kazakhstan, Macedonia, Pakistan, Slovenia, và Việt Nam: Tất cả đều bày tỏ sự “quan tâm” của họ trước sự căng thẳng tại Crimea và kêu gọi các bên giữ bình tĩnh và tôn trọng các nguyên tắc cơ bản của công pháp quốc tế.
Nói là ở giữa, nhưng nhiều nước trong số này lại tỏ ra thiên vị hẳn về phía Nga. Ví dụ, trả lời câu hỏi về quan điểm của Việt Nam trước tình hình Crimea, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình, một mặt, “hy vọng mọi vấn đề được giải quyết trong khuôn khổ pháp luật, vì lợi ích của nhân dân Ukraine, vì hòa bình, phát triển tại khu vực và trên thế giới”; mặt khác, lại “đề nghị Ukraine có các biện pháp bảo đảm an ninh, an toàn tính mạng và tài sản cho cộng đồng người Việt Nam đang sinh sống, học tập và làm ăn tại Ukraine”. Lời đề nghị ấy kể ra cũng bình thường, hơn nữa, còn chứng tỏ sự quan tâm đến những người Việt đang sinh sống và lao động tại Ukraine, nhưng nó lại hàm ý đổ trách nhiệm về phía chính quyền Ukraine.
Việc Cuba và Syria công khai lên tiếng bênh vực và ủng hộ hành động lấn chiếm Crimea của Nga thì không có gì đáng ngạc nhiên. Các nhà bình luận chính trị trên thế giới quan tâm nhiều nhất đến phản ứng của Trung Quốc. Họ đặt vấn đề: Tại sao Trung Quốc lại đồng ý với Nga trong việc xâm lấn này?
Theo James R. Holmes, lý do chính là Trung Quốc muốn biến hành động xâm chiếm Crimea của Nga thành một tiền lệ trong sinh hoạt chính trị thế giới để sau đó họ có thể dùng bạo lực để xâm chiếm Đài Loan, hơn nữa, một số quốc gia láng giềng khác ở Đông Nam Á. Thì cũng nhân danh việc cứu giúp những người đồng chủng. Thì cũng dùng vũ lực để đặt thế giới vào cái thế đã rồi. Nếu mọi người chấp nhận việc Nga cướp Crimea từ tay của người Ukraine thì tại sao lại lên án Trung Quốc nếu Trung Quốc, một ngày nào đó, đổ quân lên Đài Loan hoặc một số hòn đảo đang tranh chấp với các nước khác?
Andong Peng thì cho Trung Quốc xem Crimea như một cái bẫy để làm cho Mỹ sa lầy vào đó và không còn khả năng để quay lại châu Á. Với Trung Quốc, đó cũng là nơi làm tiêu hao quyền lực mềm của Mỹ: nếu Ukraine bất lực trước Nga và Mỹ cũng như NATO không giúp được gì Ukraine trong hoàn cảnh tuyêt vọng ấy, các nước nhỏ khác sẽ không còn tin tưởng ở Mỹ nữa.
Đó là những tính toán chiến lược của Trung Quốc. Nhưng còn Việt Nam? Tại sao Việt Nam lại có vẻ đồng tình với Nga? Thiếu tướng Lê Văn Cương, nguyên Viện trưởng Viện chiến lược thuộc Bộ Công an, cho hành động xâm lược của Nga ở Crimea là “phù hợp với các hiệp định song phương được ký giữa Nga và Ukraine” và “không trái với Hiến chương Liên Hợp Quốc”. Hơn nữa, ông còn cho những đe dọa trừng phạt Nga của Mỹ và Tây phương chỉ là “chém gió”.
Trên các diễn đàn mạng, các dư luận viên của Hà Nội cũng đồng loạt bày tỏ sự ủng hộ của họ đối với việc Nga dùng vũ lực để chiếm đóng Crimea. Họ cho đó là điều hợp lý bởi hai lý do: Một, về phương diện lịch sử, đó vốn là đất của Nga, chỉ được Tổng bí thư Liên Xô Nikita Khrushchev tặng cho Ukraine năm 1954; và hai, về phương diện dân số, hơn một nửa dân số Crimea là người Nga.
Việc ủng hộ một động thái của một nước khác, nhất là khi nước ấy lại là một cường quốc, bao giờ cũng là một lựa chọn chính trị.
Ở đây có hai lựa chọn chính: Một là lựa chọn đồng minh và hai là lựa chọn cách thế hành xử.
Khi Việt Nam bày tỏ sự ủng hộ Nga, một cách mặc nhiên, họ chọn thái độ đối lập với Mỹ và Tây phương nói chung. Trong thời Chiến tranh lạnh, đó là một chọn lựa dễ hiểu. Nhưng nó sẽ lại trở thành khó hiểu ở thời điểm hiện nay khi Việt Nam đối diện với những nguy cơ lớn từ phía Trung Quốc, và, theo những gì một số nhân vật lãnh đạo muốn người ta hiểu, đang tìm mọi cách để cân bằng áp lực đến từ Trung Quốc. Nếu chiến lược ấy có thật thì Nga chỉ là một trong những lựa chọn, nhưng đó không phải là một lựa chọn tối ưu vì, thứ nhất, thành thực mà nói, hiện nay, trừ vũ khí nguyên tử, Nga không còn đủ sức mạnh để có thể giúp Việt Nam thoát khỏi hiểm họa từ Trung Quốc; và thứ hai, Nga không có lý do gì để vì Việt Nam mà phải đối đầu với Trung Quốc.
Về phương diện cách thế hành xử, rõ ràng Việt Nam hoàn toàn không có lợi gì, nếu không muốn nói chỉ có hại khi ủng hộ hành động một nước lớn xâm chiếm toàn bộ hoặc một phần lãnh thổ của một nước nhỏ khác. Giáo sư Carl Thayer, chuyên gia về Việt Nam của Úc, đã nhận thấy điều đó khi liên hệ vụ Crimea với vụ Hoàng Sa của Việt Nam: Cả hai đều bị một nước lớn cưỡng chiếm; và ở cả hai trường hợp, nước nhỏ và yếu hơn đành thúc thủ, hơn nữa, càng ngày càng thúc thủ ngay cả về phương diện pháp lý.
Nhưng Hoàng Sa chỉ là một việc thuộc về quá khứ. Vấn đề quan trọng hơn là những gì thuộc về tương lai. Những gì xảy ra ở Hoàng Sa trước kia hoặc Crimea hiện nay cũng có thể xảy ra ở Trường Sa hoặc bất cứ một mảnh đất nào trên lãnh thổ Việt Nam chỉ với những lý do bâng quơ, ví dụ, đó là đất ngày xưa (ví dụ thời Bắc thuộc) thuộc Trung Quốc hay là để bảo vệ người Hoa ở đó.
Ở Tây phương, một trong những lý do chính để người ta phản đối hành động xâm lược của Nga ở Crimea là vì thế. Thứ nhất, phần lớn biên giới giữa các quốc gia hiện nay không còn trùng hợp với biên giới ngày trước, do đó, yếu tố lịch sử không còn đủ sức thuyết phục. Ví dụ, nhân danh yếu tố lịch sử, Campuchia có thể đòi lại phần đất thuộc phía Nam của Việt Nam hoặc Pháp có thể đòi lại toàn bộ lãnh thổ của ba nước Việt Nam, Lào và Campuchia với lý do cả ba đều thuộc vùng Đông Dương của Pháp (vấn đề ở đây là người ta đẩy cái gọi là lịch sử ấy đến thời nào). Thứ hai, phần lớn biên giới các quốc gia hiện nay không còn đồng nhất với biên giới sắc tộc và/hoặc ngôn ngữ. Nếu nhân danh yếu tố sắc tộc và ngôn ngữ để đòi chủ quyền thì Anh có thể lấy lại đất của Úc, của Tân Tây Lan, thậm chí, của Canada và Mỹ; Pháp có thể đánh chiếm Quebec của Canada.
Những ví dụ vừa nêu có vẻ như quái gở. Nhưng nếu đồng ý với việc Nga chiếm Crimea thì người ta cũng đồng thời mở ngỏ cho vô số những khả năng quái gở như vậy.
Phản ứng đầu tiên chiếm đa số. Hầu hết các tổ chức siêu quốc gia (supranational) từ Liên Hiệp Âu Châu (European Union) đến Hội Đồng Âu Châu (Council of Europe), Hội đồng an ninh Liên Hiệp Quốc (UN Security Council), NATO đều tuyên bố Nga vi phạm chủ quyền của Ukraine. Hầu hết các quốc gia Tây phương cũng đều lên án hành động lấn chiếm phi pháp của Nga.
Điều đặc biệt là hầu hết các quốc gia Đông Âu vốn tách ra từ Liên bang Xô Viết hoặc vốn thuộc khối xã hội chủ nghĩa trước đây cũng phê phán Nga một cách gay gắt. Lithuania và Ba Lan ra thông báo chung yêu cầu Nga phải tôn trọng chủ quyền của Ukraine. Bộ Ngoại giao Albania cho hành động xâm chiếm Crimea của Nga là việc làm trái với luật pháp quốc tế. Azerbaijan, Belarus, Bosnia và Herzegovina đều yêu cầu Nga phải tôn trọng sự độc lập và sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine. Tổng thống Bulgaria, Latvia và Georgia, Bộ trưởng Ngoại giao các nước Cộng hòa Czech, Estonia, Phần Lan, Hungary, Romania, Serbia, Liechtenstein, Lithuania, Malta, Uzbekistan, Maldova và Montenegro, v.v… đều kêu gọi quân lính Nga rút ra khỏi Crimea và Nga phải tôn trọng chủ quyền của nước láng giềng.
Những nước ủng hộ Nga rất ít. Hầu như chỉ có ba nước công khai ủng hộ Nga: Cuba, Syria và Trung Quốc. Cuba và Syria thì ra tuyên cáo ủng hộ Nga và lên án Mỹ cũng như khối NATO một cách kịch liệt. Còn ở Trung Quốc thì, một mặt, Bộ ngoại giao kêu gọi các bên tìm cách giải quyết tranh chấp một cách hòa bình; mặt khác, Chủ tịch Tập Cận Bình lại điện thoại cho Putin thông báo là ông ủng hộ Nga.
Lưng chừng ở giữa là một số nước, như Armenia, Colombia, Ấn Độ, Kazakhstan, Macedonia, Pakistan, Slovenia, và Việt Nam: Tất cả đều bày tỏ sự “quan tâm” của họ trước sự căng thẳng tại Crimea và kêu gọi các bên giữ bình tĩnh và tôn trọng các nguyên tắc cơ bản của công pháp quốc tế.
Nói là ở giữa, nhưng nhiều nước trong số này lại tỏ ra thiên vị hẳn về phía Nga. Ví dụ, trả lời câu hỏi về quan điểm của Việt Nam trước tình hình Crimea, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình, một mặt, “hy vọng mọi vấn đề được giải quyết trong khuôn khổ pháp luật, vì lợi ích của nhân dân Ukraine, vì hòa bình, phát triển tại khu vực và trên thế giới”; mặt khác, lại “đề nghị Ukraine có các biện pháp bảo đảm an ninh, an toàn tính mạng và tài sản cho cộng đồng người Việt Nam đang sinh sống, học tập và làm ăn tại Ukraine”. Lời đề nghị ấy kể ra cũng bình thường, hơn nữa, còn chứng tỏ sự quan tâm đến những người Việt đang sinh sống và lao động tại Ukraine, nhưng nó lại hàm ý đổ trách nhiệm về phía chính quyền Ukraine.
Việc Cuba và Syria công khai lên tiếng bênh vực và ủng hộ hành động lấn chiếm Crimea của Nga thì không có gì đáng ngạc nhiên. Các nhà bình luận chính trị trên thế giới quan tâm nhiều nhất đến phản ứng của Trung Quốc. Họ đặt vấn đề: Tại sao Trung Quốc lại đồng ý với Nga trong việc xâm lấn này?
Theo James R. Holmes, lý do chính là Trung Quốc muốn biến hành động xâm chiếm Crimea của Nga thành một tiền lệ trong sinh hoạt chính trị thế giới để sau đó họ có thể dùng bạo lực để xâm chiếm Đài Loan, hơn nữa, một số quốc gia láng giềng khác ở Đông Nam Á. Thì cũng nhân danh việc cứu giúp những người đồng chủng. Thì cũng dùng vũ lực để đặt thế giới vào cái thế đã rồi. Nếu mọi người chấp nhận việc Nga cướp Crimea từ tay của người Ukraine thì tại sao lại lên án Trung Quốc nếu Trung Quốc, một ngày nào đó, đổ quân lên Đài Loan hoặc một số hòn đảo đang tranh chấp với các nước khác?
Andong Peng thì cho Trung Quốc xem Crimea như một cái bẫy để làm cho Mỹ sa lầy vào đó và không còn khả năng để quay lại châu Á. Với Trung Quốc, đó cũng là nơi làm tiêu hao quyền lực mềm của Mỹ: nếu Ukraine bất lực trước Nga và Mỹ cũng như NATO không giúp được gì Ukraine trong hoàn cảnh tuyêt vọng ấy, các nước nhỏ khác sẽ không còn tin tưởng ở Mỹ nữa.
Đó là những tính toán chiến lược của Trung Quốc. Nhưng còn Việt Nam? Tại sao Việt Nam lại có vẻ đồng tình với Nga? Thiếu tướng Lê Văn Cương, nguyên Viện trưởng Viện chiến lược thuộc Bộ Công an, cho hành động xâm lược của Nga ở Crimea là “phù hợp với các hiệp định song phương được ký giữa Nga và Ukraine” và “không trái với Hiến chương Liên Hợp Quốc”. Hơn nữa, ông còn cho những đe dọa trừng phạt Nga của Mỹ và Tây phương chỉ là “chém gió”.
Trên các diễn đàn mạng, các dư luận viên của Hà Nội cũng đồng loạt bày tỏ sự ủng hộ của họ đối với việc Nga dùng vũ lực để chiếm đóng Crimea. Họ cho đó là điều hợp lý bởi hai lý do: Một, về phương diện lịch sử, đó vốn là đất của Nga, chỉ được Tổng bí thư Liên Xô Nikita Khrushchev tặng cho Ukraine năm 1954; và hai, về phương diện dân số, hơn một nửa dân số Crimea là người Nga.
Việc ủng hộ một động thái của một nước khác, nhất là khi nước ấy lại là một cường quốc, bao giờ cũng là một lựa chọn chính trị.
Ở đây có hai lựa chọn chính: Một là lựa chọn đồng minh và hai là lựa chọn cách thế hành xử.
Khi Việt Nam bày tỏ sự ủng hộ Nga, một cách mặc nhiên, họ chọn thái độ đối lập với Mỹ và Tây phương nói chung. Trong thời Chiến tranh lạnh, đó là một chọn lựa dễ hiểu. Nhưng nó sẽ lại trở thành khó hiểu ở thời điểm hiện nay khi Việt Nam đối diện với những nguy cơ lớn từ phía Trung Quốc, và, theo những gì một số nhân vật lãnh đạo muốn người ta hiểu, đang tìm mọi cách để cân bằng áp lực đến từ Trung Quốc. Nếu chiến lược ấy có thật thì Nga chỉ là một trong những lựa chọn, nhưng đó không phải là một lựa chọn tối ưu vì, thứ nhất, thành thực mà nói, hiện nay, trừ vũ khí nguyên tử, Nga không còn đủ sức mạnh để có thể giúp Việt Nam thoát khỏi hiểm họa từ Trung Quốc; và thứ hai, Nga không có lý do gì để vì Việt Nam mà phải đối đầu với Trung Quốc.
Về phương diện cách thế hành xử, rõ ràng Việt Nam hoàn toàn không có lợi gì, nếu không muốn nói chỉ có hại khi ủng hộ hành động một nước lớn xâm chiếm toàn bộ hoặc một phần lãnh thổ của một nước nhỏ khác. Giáo sư Carl Thayer, chuyên gia về Việt Nam của Úc, đã nhận thấy điều đó khi liên hệ vụ Crimea với vụ Hoàng Sa của Việt Nam: Cả hai đều bị một nước lớn cưỡng chiếm; và ở cả hai trường hợp, nước nhỏ và yếu hơn đành thúc thủ, hơn nữa, càng ngày càng thúc thủ ngay cả về phương diện pháp lý.
Nhưng Hoàng Sa chỉ là một việc thuộc về quá khứ. Vấn đề quan trọng hơn là những gì thuộc về tương lai. Những gì xảy ra ở Hoàng Sa trước kia hoặc Crimea hiện nay cũng có thể xảy ra ở Trường Sa hoặc bất cứ một mảnh đất nào trên lãnh thổ Việt Nam chỉ với những lý do bâng quơ, ví dụ, đó là đất ngày xưa (ví dụ thời Bắc thuộc) thuộc Trung Quốc hay là để bảo vệ người Hoa ở đó.
Ở Tây phương, một trong những lý do chính để người ta phản đối hành động xâm lược của Nga ở Crimea là vì thế. Thứ nhất, phần lớn biên giới giữa các quốc gia hiện nay không còn trùng hợp với biên giới ngày trước, do đó, yếu tố lịch sử không còn đủ sức thuyết phục. Ví dụ, nhân danh yếu tố lịch sử, Campuchia có thể đòi lại phần đất thuộc phía Nam của Việt Nam hoặc Pháp có thể đòi lại toàn bộ lãnh thổ của ba nước Việt Nam, Lào và Campuchia với lý do cả ba đều thuộc vùng Đông Dương của Pháp (vấn đề ở đây là người ta đẩy cái gọi là lịch sử ấy đến thời nào). Thứ hai, phần lớn biên giới các quốc gia hiện nay không còn đồng nhất với biên giới sắc tộc và/hoặc ngôn ngữ. Nếu nhân danh yếu tố sắc tộc và ngôn ngữ để đòi chủ quyền thì Anh có thể lấy lại đất của Úc, của Tân Tây Lan, thậm chí, của Canada và Mỹ; Pháp có thể đánh chiếm Quebec của Canada.
Những ví dụ vừa nêu có vẻ như quái gở. Nhưng nếu đồng ý với việc Nga chiếm Crimea thì người ta cũng đồng thời mở ngỏ cho vô số những khả năng quái gở như vậy.
Người hùng Putin cưỡi hổ
·
·
·
Tin liên hệ
Ðường dẫn
CỠ CHỮ
24.03.2014
Sau hơn 20 năm, thế giới lại đang đứng trước một cuộc khủng hoảng
quốc tế nghiêm trọng giữa các nước lớn. Thế giới như quay trở lại thời Chiến
tranh lạnh.
Nước Nga dưới quyền Tổng thống Putin đã cho quân vào chiếm đóng bán đảo Crimea và thành phố Sevastopol, tước vũ khí các đơn vị bộ binh, hải quân, dân quân, cảnh sát của nước Cộng hòa Ukraine đóng trên bán đảo này.
Cái cớ để ông Putin có hành động này là ‘’bảo vệ những công dân Ukraine gốc Nga’’, theo lời yêu cầu của chủ tịch nghị viện Crimea, khi bán đảo này đang là một đơn vị hành chính có quy chế tự trị trực thuộc chính phủ ở thủ đô Kiev.
Hành động vũ lực này vi phạm 2 bản Hiệp ước và Hiệp định Nga đã long trọng ký kết.
Đó là Hiệp ước Budapest ký kết năm 1994 giữa Nga và Ukraine, với sự tham gia của Anh và Hoa Kỳ, về việc Ukraine từ bỏ vũ khí hạt nhân, trao lại mọi vũ khí hạt nhân cho Nga với cam kết tôn trọng biên giới hiện có của Ukraine, không dùng bất cứ sức ép quân sự hay kinh tế nào.
Đó còn là Hiệp định Kharkiv về Hạm đội biển Đen ký năm 1997 Ukraine cho Nga thuê căn cứ hải quân Sevastopol trên bờ biển Đen trong 20 năm (về sau kéo dài thành 45 năm, đến năm 2042) để đổi lại Nga cung cấp dầu và hơi đốt theo giá rẻ
Tổng thống Nga Putin đã bị Liên Hiệp Quốc lên án vi phạm luật pháp quốc tế, vi phạm các hiệp ước ký kết với Ukraine, ngang nhiên vi phạm đường biên giới quốc gia của nước láng giềng, từ đó còn có thể leo thang chiến tranh, gây nên thảm họa thế giới.
Một loạt biện pháp trừng phạt của Liên Âu và Hoa Kỳ đã được quyết định. 60 nhân vật Nga đã được kể trên danh sách không được nhập cảnh 28 nước Liên Âu, Hoa Kỳ, trong đó có chủ tịch thượng viện Nga, phó chủ tịch hạ viện Nga, phó thủ tướng, đại biểu quốc hội, nhà kinh doanh, cố vấn của tổng thống Nga.
Pháp đã ngừng một số quan hệ về quốc phòng với nước Nga. Một số tài sản của một số nhân vật Nga ở Liên Âu và Hoa Kỳ bị phong tỏa. Nga đã bị khai trừ ra khỏi khối G8 – Tám nước phát triển nhất, nay chỉ còn G7.
Cuộc họp G8 tại Sotchi – Nga đã bị hủy bỏ. Một số biện pháp trừng phạt kinh tế đang được dự trù.
Việc thay đổi đường biên giới các quốc gia bằng bạo lực, vẽ lại các đường biên giới là việc làm nguy hiểm nhất trong quan hệ quốc tế. Thế giới có nghĩa vụ ngăn chặn việc xâm chiếm bán đảo Crimea bằng vũ lực, không để cho ông Putin được đằng chân lân đằng đầu, leo thang xâm chiếm thêm các tỉnh ở phía Đông và phía Nam của nước Cộng hòa Ukraine, nơi có đa số người gốc Nga sinh sống.
Ngày 21/3/2014, Tổng thống và Thủ tướng 28 nước Liên Âu đã ký văn kiện công nhân nước Cộng hòa Ukraine tham gia vào khối Liên Âu về mặt chính trị, một hành động mạnh mẽ đáp lại hành động liều lĩnh, phi pháp của tổng thống Nga.
Hiện nay cả bộ máy tuyên truyền đồ sộ của Nga đang được huy động để ca ngợi hành động ‘’yêng hùng ‘’ của ông Putin, trong khi nhiều nơi nhận định Putin là một nhân vật nguy hiểm cho hòa bình thế giới.
Các báo Nga cho rằng uy tín ông Putin, năm nay 63 tuổi, bắt đầu sa sút rồi tụt dốc nhanh là từ khi ông chơi ’’ trò đổi cột ‘’ với ông Dimitri Medvedev, năm nay 49 tuổi, một người bạn thân lâu năm cùng quê ở Saint-Petersbourg.
Đó là vào cuối nhiệm kỳ 2, tháng 3 năm 2008, lẽ ra ông Putin về nghỉ hưu vì Hiến pháp Nga quy định ‘’không được làm tổng thống 3 nhiệm kỳ liên tiếp’’, để đổi mới lãnh đạo, theo phương châm phòng ngừa ‘’quyền lực làm hư hỏng người cầm quyền’’.
Nhưng ông Putin lại cố tình hiểu một cách riêng là Hiến pháp vẫn cho phép được làm tổng thống nhiệm kỳ thứ 3, nếu như các nhiệm kỳ đó không liên tiếp.
Thế là Putin đưa Medvedev lên làm tổng thống qua cuộc bầu cử kết quả được biết trước vào tháng 3 năm 2008, để tổng thống mới Medvedev cử Putin làm thủ tướng trong 4 năm, rồi đến tháng 3 năm 2012 ông Putin trở lại làm tổng thống nhiệm kỳ 3 - sẽ kéo dài 6 năm, cũng lại với ông Menvedev trở lại làm thủ tướng.
Đây là một kiểu cách để . Putin có thể làm tổng thống suốt đời, như một Nga hoàng vậy.
Các nhà đối lập khá đông đảo ở Nga phê phán Putin ngày càng mạnh mẽ, sâu sắc.Từ năm 2008, khẩu hiệu ‘’Putin phải ra đi’’ vang lên từ Moscow đến St Petersbourg, Volgagrad, Vladivostock…, trên các biểu ngữ, kẻ to trên các mảng tường.
Các nhà bình luận quốc tế phấn lớn cho rằng ông Putin đang ở vào thế bị động, phải đối phó rồi hành động liều kiểu nhảy lên mình hổ dữ do bị lòng tham chi phối. Ông vừa bỏ ra 50 tỷ đôla chi phí cho Olympic mùa Đông Sochi 2014, thì vụ này bị lu mờ.
Ông ra sức chuẩn bị suốt 2 năm cho cuộc họp G8 cũng ở Sochi vào tháng 6 năm nay thì bị đưa ra ngoài khối này. Thế là 2 vụ công cốc. Ông bị bẽ mặt thêm vì ông bạn Cộng sản thân thiết nhất xưa kia là Trung Quốc không bênh che ông, còn bỏ phiếu trắng ở Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.
Nước Pháp vẫn để ngỏ cửa giữ lời mời ông Putin sang Normandie dự lễ kỷ niệm 70 năm cuộc đổ bộ lịch sử của quân đội Đồng minh (ngày 6/ 6/ 1944 – 6/6/2014), với thiện chí khuyến nghị ông suy nghĩ kỹ, ngăn ngừa ông không leo thang thêm.
Cái mà ông Putin đang đánh mất là niềm tin và tình hữu nghị lâu đời giữa Nga và Ukraine, làm tổn thương nghiêm trọng mối quan hệ giữa Nga và các láng giềng gần xa ở phương Tây.
Ông đang thổi bùng lên tinh thần dân tộc hẹp hòi kiêu ngạo Đại Nga, làm cho nước ông bị cô lập và còn rất lâu mới có thể trở lại với cộng đồng châu Âu và thế giới. Đây là cái giá đắt nhất, nặng nề nhất mà nước Nga phải hứng chịu.
Nhưng mới đây ông Putin vẫn nói cứng rằng ông không ngại những trừng phạt kinh tế, vì các bên đều thiệt hại.
Ukraine tuy mất một bán đảo có vị trí chiến lược với 4 triệu dân, nhưng có thế chính trị -kinh tế - tài chính- ngoại giao mới khi gia nhập khối Liên Âu hùng hậu, còn được Quỹ tiền tệ quốc tế IMF hỗ trợ, được Ngân hàng Thế giới ưu đãi. Hiện Ukraine đã có hơn 20 tỷ đôla chi viện tức thời trong nhu cầu 35 tỷ khẩn cấp.
Toàn dân Ukraine đối phó với tình hình nghiêm trọng một cách bình tĩnh, kỷ luật cao, xã hội không rối loạn, cũng không có bạo loạn, không gây nên xung khắc dân tộc, chủng tộc
. Đó là giá trị văn hóa chính trị của một dân tộc văn minh trong một nước đa dân tộc.
Xét về toàn diện, lâu dài, ông Putin đang đi một nước cờ mạo hiểm, có thể đi đến chỗ bị chính dân Nga chiếu tướng, khi khối quần chúng chống đối ông đang tăng nhanh.
Ông đang ngồi trên lưng một con hổ dữ, rất khó xuống một cách an toàn.
Nước Nga dưới quyền Tổng thống Putin đã cho quân vào chiếm đóng bán đảo Crimea và thành phố Sevastopol, tước vũ khí các đơn vị bộ binh, hải quân, dân quân, cảnh sát của nước Cộng hòa Ukraine đóng trên bán đảo này.
Cái cớ để ông Putin có hành động này là ‘’bảo vệ những công dân Ukraine gốc Nga’’, theo lời yêu cầu của chủ tịch nghị viện Crimea, khi bán đảo này đang là một đơn vị hành chính có quy chế tự trị trực thuộc chính phủ ở thủ đô Kiev.
Hành động vũ lực này vi phạm 2 bản Hiệp ước và Hiệp định Nga đã long trọng ký kết.
Đó là Hiệp ước Budapest ký kết năm 1994 giữa Nga và Ukraine, với sự tham gia của Anh và Hoa Kỳ, về việc Ukraine từ bỏ vũ khí hạt nhân, trao lại mọi vũ khí hạt nhân cho Nga với cam kết tôn trọng biên giới hiện có của Ukraine, không dùng bất cứ sức ép quân sự hay kinh tế nào.
Đó còn là Hiệp định Kharkiv về Hạm đội biển Đen ký năm 1997 Ukraine cho Nga thuê căn cứ hải quân Sevastopol trên bờ biển Đen trong 20 năm (về sau kéo dài thành 45 năm, đến năm 2042) để đổi lại Nga cung cấp dầu và hơi đốt theo giá rẻ
Tổng thống Nga Putin đã bị Liên Hiệp Quốc lên án vi phạm luật pháp quốc tế, vi phạm các hiệp ước ký kết với Ukraine, ngang nhiên vi phạm đường biên giới quốc gia của nước láng giềng, từ đó còn có thể leo thang chiến tranh, gây nên thảm họa thế giới.
Một loạt biện pháp trừng phạt của Liên Âu và Hoa Kỳ đã được quyết định. 60 nhân vật Nga đã được kể trên danh sách không được nhập cảnh 28 nước Liên Âu, Hoa Kỳ, trong đó có chủ tịch thượng viện Nga, phó chủ tịch hạ viện Nga, phó thủ tướng, đại biểu quốc hội, nhà kinh doanh, cố vấn của tổng thống Nga.
Pháp đã ngừng một số quan hệ về quốc phòng với nước Nga. Một số tài sản của một số nhân vật Nga ở Liên Âu và Hoa Kỳ bị phong tỏa. Nga đã bị khai trừ ra khỏi khối G8 – Tám nước phát triển nhất, nay chỉ còn G7.
Cuộc họp G8 tại Sotchi – Nga đã bị hủy bỏ. Một số biện pháp trừng phạt kinh tế đang được dự trù.
Việc thay đổi đường biên giới các quốc gia bằng bạo lực, vẽ lại các đường biên giới là việc làm nguy hiểm nhất trong quan hệ quốc tế. Thế giới có nghĩa vụ ngăn chặn việc xâm chiếm bán đảo Crimea bằng vũ lực, không để cho ông Putin được đằng chân lân đằng đầu, leo thang xâm chiếm thêm các tỉnh ở phía Đông và phía Nam của nước Cộng hòa Ukraine, nơi có đa số người gốc Nga sinh sống.
Ngày 21/3/2014, Tổng thống và Thủ tướng 28 nước Liên Âu đã ký văn kiện công nhân nước Cộng hòa Ukraine tham gia vào khối Liên Âu về mặt chính trị, một hành động mạnh mẽ đáp lại hành động liều lĩnh, phi pháp của tổng thống Nga.
Hiện nay cả bộ máy tuyên truyền đồ sộ của Nga đang được huy động để ca ngợi hành động ‘’yêng hùng ‘’ của ông Putin, trong khi nhiều nơi nhận định Putin là một nhân vật nguy hiểm cho hòa bình thế giới.
Các báo Nga cho rằng uy tín ông Putin, năm nay 63 tuổi, bắt đầu sa sút rồi tụt dốc nhanh là từ khi ông chơi ’’ trò đổi cột ‘’ với ông Dimitri Medvedev, năm nay 49 tuổi, một người bạn thân lâu năm cùng quê ở Saint-Petersbourg.
Đó là vào cuối nhiệm kỳ 2, tháng 3 năm 2008, lẽ ra ông Putin về nghỉ hưu vì Hiến pháp Nga quy định ‘’không được làm tổng thống 3 nhiệm kỳ liên tiếp’’, để đổi mới lãnh đạo, theo phương châm phòng ngừa ‘’quyền lực làm hư hỏng người cầm quyền’’.
Nhưng ông Putin lại cố tình hiểu một cách riêng là Hiến pháp vẫn cho phép được làm tổng thống nhiệm kỳ thứ 3, nếu như các nhiệm kỳ đó không liên tiếp.
Thế là Putin đưa Medvedev lên làm tổng thống qua cuộc bầu cử kết quả được biết trước vào tháng 3 năm 2008, để tổng thống mới Medvedev cử Putin làm thủ tướng trong 4 năm, rồi đến tháng 3 năm 2012 ông Putin trở lại làm tổng thống nhiệm kỳ 3 - sẽ kéo dài 6 năm, cũng lại với ông Menvedev trở lại làm thủ tướng.
Đây là một kiểu cách để . Putin có thể làm tổng thống suốt đời, như một Nga hoàng vậy.
Các nhà đối lập khá đông đảo ở Nga phê phán Putin ngày càng mạnh mẽ, sâu sắc.Từ năm 2008, khẩu hiệu ‘’Putin phải ra đi’’ vang lên từ Moscow đến St Petersbourg, Volgagrad, Vladivostock…, trên các biểu ngữ, kẻ to trên các mảng tường.
Các nhà bình luận quốc tế phấn lớn cho rằng ông Putin đang ở vào thế bị động, phải đối phó rồi hành động liều kiểu nhảy lên mình hổ dữ do bị lòng tham chi phối. Ông vừa bỏ ra 50 tỷ đôla chi phí cho Olympic mùa Đông Sochi 2014, thì vụ này bị lu mờ.
Ông ra sức chuẩn bị suốt 2 năm cho cuộc họp G8 cũng ở Sochi vào tháng 6 năm nay thì bị đưa ra ngoài khối này. Thế là 2 vụ công cốc. Ông bị bẽ mặt thêm vì ông bạn Cộng sản thân thiết nhất xưa kia là Trung Quốc không bênh che ông, còn bỏ phiếu trắng ở Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.
Nước Pháp vẫn để ngỏ cửa giữ lời mời ông Putin sang Normandie dự lễ kỷ niệm 70 năm cuộc đổ bộ lịch sử của quân đội Đồng minh (ngày 6/ 6/ 1944 – 6/6/2014), với thiện chí khuyến nghị ông suy nghĩ kỹ, ngăn ngừa ông không leo thang thêm.
Cái mà ông Putin đang đánh mất là niềm tin và tình hữu nghị lâu đời giữa Nga và Ukraine, làm tổn thương nghiêm trọng mối quan hệ giữa Nga và các láng giềng gần xa ở phương Tây.
Ông đang thổi bùng lên tinh thần dân tộc hẹp hòi kiêu ngạo Đại Nga, làm cho nước ông bị cô lập và còn rất lâu mới có thể trở lại với cộng đồng châu Âu và thế giới. Đây là cái giá đắt nhất, nặng nề nhất mà nước Nga phải hứng chịu.
Nhưng mới đây ông Putin vẫn nói cứng rằng ông không ngại những trừng phạt kinh tế, vì các bên đều thiệt hại.
Ukraine tuy mất một bán đảo có vị trí chiến lược với 4 triệu dân, nhưng có thế chính trị -kinh tế - tài chính- ngoại giao mới khi gia nhập khối Liên Âu hùng hậu, còn được Quỹ tiền tệ quốc tế IMF hỗ trợ, được Ngân hàng Thế giới ưu đãi. Hiện Ukraine đã có hơn 20 tỷ đôla chi viện tức thời trong nhu cầu 35 tỷ khẩn cấp.
Toàn dân Ukraine đối phó với tình hình nghiêm trọng một cách bình tĩnh, kỷ luật cao, xã hội không rối loạn, cũng không có bạo loạn, không gây nên xung khắc dân tộc, chủng tộc
. Đó là giá trị văn hóa chính trị của một dân tộc văn minh trong một nước đa dân tộc.
Xét về toàn diện, lâu dài, ông Putin đang đi một nước cờ mạo hiểm, có thể đi đến chỗ bị chính dân Nga chiếu tướng, khi khối quần chúng chống đối ông đang tăng nhanh.
Ông đang ngồi trên lưng một con hổ dữ, rất khó xuống một cách an toàn.
No comments:
Post a Comment
Thanks for watching